Che Presente staat synoniem voor solidariteit met Cuba. De Coördinatie Opheffing Blokkade hield er een druk bijgewoonde strijdmeeting. Koen Vanbrabandt, Jan Van de Maele, Tania Crombeten Fernando Gonzalez namen het woord, onder leiding van Silvie Mariën. Een verslag.

De Algemene Centrale van het ABVV onderhoudt al 15 jaar goede relaties met de vakbonden in Cuba. Koen Vanbrabandt: De echte oorzaak van de moeilijke situatie waarin Cuba nu zit, is de blokkade. Die duurt nu al meer dan 60 jaar. 144 miljard dollar trekt de blokkade uit de economie van het land. Stel u eens voor dat die middelen aan de Belgische economie worden onttrokken! Daarbovenop heeft Trump meer dan 240 extra maatregelen genomen.
Als vakbonden hebben we ook al met de blokkade te maken gehad, toen we een uitwisselingsreis naar Cuba organiseerden. Het geld voor de huur van een bus in Cuba werd tegengehouden door de Federale Bank van de VS; we hebben het geld nooit teruggekregen.
In de bouw is er een groot tekort aan cement en andere bouwmaterialen. Cuba heeft grootse plannen met het toerisme, maar ondervindt moeilijkheden met de invoer.
Door corona volgen nu veel kinderen afstandsonderwijs via de TV. Maar het onderwijs moet nog altijd met oude tv-toestellen werken.
Is Biden beter? Voorlopig niet. Geen enkele maatregel van Trump heeft Biden ingetrokken. De ‘remesas’ (stortingen vanuit het buitenland die veel Cubanen ontvangen) werden beperkt. Samenwerking met Western Union kan niet meer in Cuba. Directieleden van buitenlandse hotelketens mogen de VS niet meer betreden. Banken en verzekeringsmaatschappijen krijgen boetes opgelegd.

Jan Van de Maele woont sinds zijn pensionering al drie jaar in Santiago de Cuba.
Elk land groeit maar door import en export. Maar het jaarlijkse verlies van 4 miljard dollar omwille van de blokkade, zet een serieuze rem op de Cubaanse economie. Nu omwille van corona ook de inkomsten uit het toerisme volledig zijn weggevallen, kampt het land vandaag met grote tekorten aan voeding en geneesmiddelen.
Concreet: je hebt een geneesmiddel nodig, maar het is er niet. Je kan niet anders dan wachten, wachten tot het er is. Je gaat naar de apotheek, maar dan blijkt dat het reeds uitverkocht is, want er zijn er niet genoeg geleverd. Hetzelfde gebeurt voor voeding, voor benzine. De VS bestraft olietankers die olie willen leveren aan Cuba. Hierdoor ontstaan er ellenlange files aan de benzinestations. Dat is de dagelijkse strijd van de Cubaan.
Om het urenlange wachten in de rij voor een winkel te vermijden, heeft men een registratiesysteem ingevoerd. De winkelverantwoordelijke bepaalt vooraf hoeveel cliënten hij die dag coronasafe kan toelaten, bijvoorbeeld 150. Om 6 u. ’s morgens staan de mensen al aan te schuiven; om 7 u. verdeelt de verantwoordelijke 150 tickets met het uur waarop de persoon kan komen. Het voorkomt tenminste dat mensen uren staan aan te schuiven, om daarna te merken dat de gezochte producten uitverkocht zijn.

Tania Crombet Ramos is arts en wetenschapster betrokken in het kankeronderzoek en de ontwikkeling van de coronavaccins.
In Cuba is de levensverwachting 78 jaar en dus zijn er ook een toenemend aantal kankerpatiënten. Wij doen in Cuba zelf onderzoek naar immuniteitsversterkers tegen kanker, want omwille van de blokkade hebben onze patiënten geen toegang tot de meest geavanceerde geneesmiddelen. Er gebeurt internationaal veel onderzoek en er is een grote vooruitgang in de geneesmiddelen. Maar zolang de patenten op die geneesmiddelen van kracht zijn, kan Cuba die niet aankopen. En dat kost mensenlevens!
De meeste moderne apparaten vallen onder de blokkade, omdat er minstens 10% aan onderdelen uit de VS in verwerkt zitten. Reagentia-vloeistoffen, nu zo belangrijk voor corona, moeten we noodgedwongen in derde landen aankopen, met soms een levertijd van 1 jaar. 50% van de geneesmiddelen is in handen van VS-bedrijven, en onbereikbaar voor ons.
Van de andere kant, Cuba exporteert geneesmiddelen naar 80 landen, goed voor 4% van de totale uitvoer. Maar uitvoer naar de VS is onmogelijk.
Omwille van al deze beperkingen is het evident dat Cuba op de ontwikkeling van eigen corona-vaccins inzet. We hebben vijf vaccins in ontwikkeling, drie hebben al een voorlopige urgentiegoedkeuring. De vaccinatiecampagne loopt volop en we zijn het eerste land dat ook kinderen vanaf twee jaar vaccineert. Maar ook hier speelt de blokkade ons parten. We hebben een tekort aan spuiten, beschermingsmateriaal. We hebben ons plan om tegen eind augustus 70% van de bevolking te vaccineren moeten verleggen naar november.

Fernando Gonzalez Llort, één van de Cuban Five en voorzitter van ICAP – Cubaans Instituut voor Vriendschap onder de Volken, beklemtoonde het belang van de acties tegen de blokkade.
Ik ben onder de indruk van de gevoeligheid waarmee de collega sprekers de realiteit van het dagelijkse leven voor de Cubanen werd geschetst.
We hebben hier in België al gezien dat containers met medisch materiaal naar Cuba worden gestuurd. Dat is belangrijk, want ons land heeft niet de financiële capaciteit omwille van de blokkade. De eerste doelstelling van de internationale solidariteit is de blokkade stoppen, maar ondertussen kunnen humanitaire acties helpen. We zien ook dat de laatste maanden het aantal acties tegen de blokkade is toegenomen. Het is belangrijk om de reële situatie van Cuba bekend te maken.
De intentie van de VS is om ons een systeem op te leggen wat ons land niet wil. Cuba is een autonoom land. Zoals jullie weten, veroordeelde de Algemene Vergadering van de VN de VS-blokkade al voor de 29ste keer op rij. De blokkade is crimineel, want ze wil ons volk verhongeren.
Wat mogen we van Biden verwachten? Ik weet niet wat hij denkt. Als vice-president onder Obama stond hij achter de versoepeling van de relaties. Maar sinds zijn aanstelling heeft hij nog geen enkele versoepeling doorgevoerd. Integendeel, onder zijn mandaat werden nieuwe sancties getroffen. Ik zou willen dat hij persoonlijk denkt dat de blokkade moet stoppen. Maar ik zie dat hij zich door andere belangen laat leiden. Ongezien wie in het Witte Huis zetelt, de president weegt af wat politiek het meest voordelig is: het huidige beleid aanhouden of veranderen.
Maar wat Biden ook beslist, wij gaan onze weg.