PERSBERICHT:

WWF en meer dan 150 NGO's roepen op tot een sterke EU-wet voor natuurherstel

© Yves Adams

Brussel, 15 december – Meer dan 150 milieu-ngo's, waaronder WWF, stuurden een brief naar Frans Timmermans, uitvoerend vicevoorzitter van de Europese Commissie en de commissaris voor Milieu Viginijus Sinkevičius, waarin zij hun bezorgdheid uiten over de algemene ambitie van de EU-natuurherstelwet, die zich in de eindfase bevindt van zijn  voorbereiding door de Europese Commissie. Deze nieuwe wet houdt ook voor België belangrijke opportuniteiten in om de klimaatcrisis en de biodiversiteitscrisis aan te pakken, maar de overheden moeten een sturende rol opnemen.

Dit belangrijk wetsvoorstel wil de Europese lidstaten opleggen om actief natuur te gaan herstellen. Grootschalig natuurherstel verbetert niet alleen de biodiversiteit en koolstofopslag, maar biedt ook een reeks essentiële diensten voor natuur en mens: bescherming tegen overstromingen, waterberging in de bodem of preventie van bosbranden. Het herstel van natuurlijke bossen of veengebieden zijn voorbeelden van effectieve, op de natuur gebaseerde oplossingen om de opwarming van de aarde tegen 2030 te verminderen.

15% natuurherstel tegen 2030

Milieuorganisaties roepen op tot een doelstelling voor 2030: het herstel van ten minste 15% van het land, de lengtes van rivieren en het zeeoppervlak van de Europese Unie. Dit zou 650.000 vierkante kilometer landoppervlak, een miljoen vierkante kilometer zeeoppervlak en 178.000 kilometer rivieren herstellen.

Om aan 15% herstelde gebieden te raken tegen 2030 hebben we nood aan grootschalige actie. Daarom kan werken aan natuurherstel niet afhankelijk zijn van vrijwillige initiatieven. Het is de taak van overheden om middelen vrij te maken en een coördinerende en sturende rol op te nemen zodat natuurherstel projecten vanwege overheidsinstanties én niet gouvernementele initiatieven hun plaats kunnen krijgen in een planmatige aanpak.

Grensoverschrijdende aanpak

Bovendien stoppen ecosystemen niet aan grenzen en het is dus belangrijk om de integriteit van natuurlijke landschappen te kennen wanneer plannen voor natuurherstel vorm worden gegeven. Zo werkt WWF binnen het Europese ‘Large Carnivores Platform’ aan habitatherstel en oplossingen voor conflicten tussen mens en dier, in een context van de terugkeer van grote dieren. Ook in België komen predatoren zoals wolf en lynx terug en is grensoverschrijdende samenwerking meer dan ooit nodig.

Een ander type ecosysteem dat bij uitstek grensoverschrijdend is, zijn rivieren en hun stroomgebieden. De nood aan actie voor onze belangrijkste zoetwatersystemen is groot: de doelstellingen van de Europese Water Richtlijn worden in een meerderheid van de Europese rivieren niet gehaald en de waterkwaliteit is nog steeds ondermaats. We zien dan ook dat populaties van zoetwaterfauna met 84% zijn teruggevallen sinds 1970. Veel van onze rivieren zijn ook verminkt: rechtgetrokken, ingesnoerd in betonnen muren, hun uiterwaarden vernietigd. Dat alles maakt dat ze essentiële diensten aan de mens niet meer kunnen leveren zoals bescherming tegen overstromingen. WWF werkt samen in ‘Living Rivers Europe’, een coalitie van NGO’s die ijveren voor een betere implementatie van het Europese waterrichtlijn in alle landen die stroomgebieden delen.

Natuurherstel is cruciaal, deze wet ook

Wereldwijd hebben menselijke activiteiten de afgelopen decennia driekwart van het landoppervlak en twee derde van de oceaan drastisch veranderd. Dit heeft geleid tot een catastrofale achteruitgang van de biodiversiteit en heeft verder bijgedragen aan het opwarmen van het klimaat.

Koen Stuyck, woordvoerder bij WWF Belgium, zei: “De Europese en Belgische natuur degradeert nog steeds en de klimaatverandering maakt het alleen maar erger. Om de curve van natuurverlies om te buigen, zal het beschermen van de resterende natuurlijke plekken in Europa, hoewel essentieel, niet voldoende zijn. Grootschalig natuurherstel moet een wettelijke vereiste worden voor alle EU-lidstaten - en we moeten tegen 2030 al grote vooruitgang boeken. De aanstaande EU-herstelwet kan een vliegwiel zijn voor onze bestrijding van de klimaatverandering, een boost voor onze biodiversiteit en voor mensen, maar het voorstel van de Commissie moet echt ambitieus zijn. We kunnen het ons niet veroorloven om deze kans te laten liggen.”

Win-win voor mens en natuur

Grootschalig natuurherstel is steeds een win-win voor mens en natuur. Concrete voorbeelden waar WWF aan meewerkte zijn de waterrijke gebieden van Mahmudia in de Roemeense Donaudelta, waar 300 vogelsoorten terug een thuis hebben gevonden maar ook de mens profiteert, door verhoogde koolstofopslag, bescherming tegen overstromingen en een boomende eco-toerisme sector. Een ander voorbeeld is het Côte Bleue Marine Park, vlakbij Marseille. Al 37 jaar werken lokale overheden en beroepsvissers samen om de duurzame ontwikkeling van kleine visserijactiviteiten mogelijk te maken en tegelijkertijd de omgevingen en soorten zoals typische onderwaterplanten en koraalriffen van de Middellandse Zeekust te beschermen. Als gevolg hiervan zijn soorten zoals de Bruine tandbaars teruggekeerd voor de kust van Zuid-Frankrijk.