De gouden standaard rammelt langs alle kanten

In tegenstelling tot wat in onder meer De Tijd te lezen was, ging het in deze discussies niét over het al dan niet verbieden van investeringen in nucleair of gas. Het is evenmin een taxonomie van ‘noodzakelijk kwaad’. Wel had het een gouden standaard van groene investeringslabels moeten worden, die helder stelt welke investeringen als duurzaam mogen gelden.

Eerder wees een brede coalitie NGO’s al op de veel te lakse criteria rond biobrandstoffen en bosbouw. Ze rammelt dus, deze taxonomie, en ze zal noch door particuliere beleggers, noch door financiële bedrijven noch door beleidsmakers gebruikt kunnen worden om helderheid te scheppen of beslissingen te maken – althans niet zonder uitgebreide mitsen, maren en voetnoten. Dat was nu net het hele punt: een transparant, betrouwbaar en makkelijk inzetbaar instrument. De reactie van de Europese consumentenorganisatie BEUC illustreert deze vertrouwensbreuk: zij spreekt van ‘institutionele greenwashing’.

Is dit een onherstelbare nederlaag voor de Europese klimaattransitie? Neen: daarvoor zijn er te veel andere factoren en instrumenten die onze koers bepalen. Maar deze taxonomie had een nuttig hulpmiddel kunnen zijn, niet alleen in de financiële sector maar ook in (pakweg) het vergroenen van het monetair beleid of de Europese begrotingsregels. Dat nut wordt door deze hele koehandel ondergraven.

Het is nu aan het Europees Parlement en de lidstaten in de Raad. Deze kunnen zich in deze ‘gedelegeerde’ procedure enkel verzetten (geen aanpassingen doorvoeren). In de Raad moet dat met een  meerderheid van minstens 20 lidstaten. Ze hebben vier tot zes maanden om zich hierover te buigen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat deze drempels gehaald worden. Toch willen we dat België zich verzet, al is het symbolisch. Kwestie van een signaal te geven.

Het lijkt onwaarschijnlijk dat deze drempels gehaald worden. Toch zou ons land, dat zich voorlopig stil hield over deze kwestie, zich samen met de Belgische europarlementsleden op zijn minst symbolisch moeten verzetten tegen de opname van gas en nucleair. De financiële sector stuurde eerder al een sterk signaal waarin zij zich verzette tegen deze plannen. Belgische banken en beleggers moeten zich aansluiten bij deze oproep, en meteen ook hun eigen labels kritisch evalueren: het duurzaamheidslabel van Febelfin sluit vandaag nieuwe kerncentrales uit, maar staat wél gascentrales toe. Geen van beide verdient zo'n duurzaamheidslabel.