Een gedeelde interesse in de natuur en elkaars werk bracht de Federatie van Mondiale en Democratische Organisaties, de Natuuracademie van Natuurpunt en de Antwerpse stadsdichter samen. Via hun project ‘Verhaal de natuur’ komen mensen met een diverse achtergrond naar buiten met hun liefde voor de natuur. Resultaat: verrassende verhalen en poëzie die tonen dat we meer met elkaar gemeen hebben dan we zouden denken. Een gesprek met initiatiefnemers Leidy, Wander en Seckou over de kracht van herkenbaarheid en een gelijkwaardige samenwerking.

Verhaal de natuur brengt eigenlijk twee initiatieven samen. Vertel!

Wander Rooze (Natuurpunt): Een tweetal jaar geleden vonden Seckou en ik elkaar vanuit onze gedeelde passie voor natuur en slampoëzie. Ik kende zijn werk en vroeg me af hoe we de link met de natuur konden leggen. Zo ontstond het idee van ‘Slam de natuur’. Slampoëten gaan op stap met natuurgidsen om inspiratie op te doen. Het gedicht dat daaruit ontstaat leggen we vast op video. Het project was een succes en een podcast leek ons een leuk verlengstuk.

Leidy Soto (FMDO): Wander kwam naar ons toe en vertelde dat hij geïnspireerd was door ons project Hallo Micro, waar we straffe verhalen van FMDO-vrijwilligers verspreiden via een podcast. Hij vroeg me of we samen niet iets gelijkaardig zouden kunnen doen, maar dan rond het thema natuur. Dat vonden wij meteen een leuk idee!

Seckou Ouologuem: We vonden elkaar op het snijvlak van verhaal, cultuur en natuur. Zo werd Slam de natuur met dichters uitgebreid tot Verhaal de natuur waarbij ook Vlamingen met roots in verschillende landen hun verhaal kunnen vertellen.

Open en betrokken aanpak

Ondertussen zijn er acht podcasts en vier filmpjes gemaakt. Wat is voor jullie de kracht van het project?

Wander: Voor mij is dat onze samenwerking die heel open en betrokken is. Het is niet zo dat ik met een uitgewerkt idee naar Leidy en Seckou ben gestapt. We hebben het project van bij het begin samen vormgegeven, zowel inhoudelijk als financieel. We zijn gelijkwaardige partners en dat maakt dat we alle drie volledig achter het project staan en eenzelfde enthousiasme delen.

Seckou: Ieder heeft zijn eigen rol, maar we stemmen altijd goed met elkaar af welke stappen we ondernemen. We kunnen in volle vrijheid en zonder drempelvrees zeggen wat we denken en voelen. Die open en betrokken aanpak, maar ook het respect tegenover elkaar is erg belangrijk.

Leidy: Het maakt de getuigenissen ook extra rijk. Oorspronkelijk dacht ik dat we voor de hand liggende verhalen gingen krijgen over het bos en de zee. Maar al snel werd duidelijk dat iedereen de natuur op een andere manier ervaart. En soms meer een aanleiding is voor persoonlijke getuigenissen over familie, relaties en gebeurtenissen. Soms grappig, soms ook triest. De vrijheid die we de deelnemers laten in het vertellen van hun verhaal, maakt de verhalen anders dan verwacht, maar zeker en vast ook mooier.

Natuur als inspiratiebron

Welk verhaal blijft jullie het meeste bij?

Seckou: Voor mij is dat het verhaal van Hellen. Zij spreekt over de rivieren in Suriname. Dat water blijkt deels een analogie voor een trieste gebeurtenis in haar leven. Haar eigen gemoedstoestand en hoe ze met dingen omgaat wordt gelinkt aan de natuur, met dat water. Op die manier vertelt ze over liefde, familie, verdriet. Mensen kunnen zich daar makkelijk in herkennen.

Leidy: Dat is ook het verhaal dat mij het meeste bij blijft. Net omdat het zo herkenbaar is. Haar verhaal is ook ons verhaal. En dat is het mooie aan dit project. Dat we via deze podcast niet alleen diverse werelden ontdekken, maar even goed vaststellen dat we veel met elkaar gemeen hebben.

Brachten deze verhalen of jullie samenwerking nieuwe inzichten?

Seckou: Door dit traject samen te doorlopen leren we veel bij over en van elkaar: hoe je het best met elkaar omgaat, waar de gevoeligheden liggen, wat wel en niet kan. We sturen ook onderweg onze richting bij. Zo hebben we ontdekt dat het beter is om vanuit de nood van de slammer een natuurgids te zoeken in plaats van omgekeerd. Want als een slammer graag iets wil doen rond water is die natuurlijk weinig met een gids die vooral kennis heeft over de geschiedenis van een specifieke plek of natuurgebied.

Wander: Ik ben verrast door de motivatie van iedereen: zowel de verhalenvertellers als onze partners. En fier op het proces dat we samen al doorlopen hebben. Onze gedeelde visie is groot en ik hoop dat we in de toekomst ook structureel kunnen samenwerken.

Duurzaam vervolg

Hoe zou die structurele samenwerking er in de toekomst kunnen uitzien?

Leidy: Wander droomt ervan om binnen Natuurpunt gidsen te hebben van diverse generaties, landen en achtergronden. Graag willen we bekijken hoe we dit vanuit onze expertise rond samenwerking mee kunnen organiseren.

Seckou: Diversiteit structureel binnenbrengen in je organisatie is absoluut nodig. Maar het is tegelijk ook belangrijk om inclusieve projecten als deze duurzaam te maken. Zo vermijd je dat diversiteit afhangt van projectsubsidies en geef je tegelijk ook de boodschap: wij geloven in jullie en diversiteit is nodig om onze visie en missie waar te maken. Om die oefening te kunnen maken is het wel nodig om projecten goed te evalueren. Wat is waardevol voor onze organisatie? Wat doen we wel en wat doen we niet meer? En van daaruit kijken hoeveel geld uit je werkingsmiddelen je hiervoor wil en kan opzij zetten.

Welke tip zouden jullie geven aan organisaties die diversiteit willen omarmen in hun projecten of werking?

Leidy: Ga op zoek naar de juiste partners en personen en betrek hen van bij het begin bij het project dat je voor ogen hebt. Ga samen aan tafel zitten, luister naar elkaar en geef ideeën samen vorm. Dat is enorm belangrijk.