Persbericht - Vlaamse regering en 3M: weer een gammel achterkamerakkoord?

Vlaamse regering en 3M: weer een gammel achterkamerakkoord?

Vandaag ontmoeten de CEO van chemiebedrijf 3M Michael Roman en minister van Leefmilieu Zuhal Demir elkaar. Als de Vlaamse regering straks al tot een akkoord komt met de grootste vervuiler op Vlaams territorium, nog voor het bodemonderzoek en de juridische procedures afgerond zijn, dan dreigt 3M haar verantwoordelijkheid spotgoedkoop af te kopen en de rest van de factuur door te schuiven naar de belastingbetaler, zo waarschuwen BBL, Greenpeace, Grondrecht en Thomas Goorden. Bovendien is het net deze ontransparante aanpak die zoveel problemen veroorzaakt heeft in het PFOS-dossier.

 De CEO van 3M gaf eerder al aan de kosten voor de vervuiling te betalen, maar hij was het grondig oneens met de conclusies uit het eindverslag van de PFOS-onderzoekscommissie. 3M erkent geen schuld, maar wil graag snel van de maatschappelijke druk af en stuurt aan op een snel akkoord met Vlaanderen.

3M mag niet wegkomen met een spotgoedkoop aflaat

Maar zo’n akkoord met de Vlaamse overheid riskeert te afgelijnd te zijn en nooit de schade te dekken die vandaag al in heel Vlaanderen is berokkend. Bovendien zou het nooit de toekomstige aansprakelijkheid van 3M dekken: de volledige vervuilingspluimen van 3M zijn nog niet eens in kaart gebracht. Het bodemonderzoek zit zelfs nog maar in de eerste fase.

Rechtszaken in Amerika (Minnesota) legden een schadeclaim van 850 miljoen vast, een groot deel daarvan voor de zuivering van het grondwater. Overal ter wereld wordt 3M op haar verantwoordelijkheid gewezen, maar hier zouden ze wegkomen met een aflaat, en louter opdraaien voor de directe vervuiling.

 “We leven in een rechtsstaat: vervuiler 3M moet betalen. Welk signaal stuur je als overheid naar je burgers als vervuilende bedrijven steeds hun onschuld kunnen afkopen?”, zegt Joeri Thijs van Greenpeace.

Door nu al vast te leggen wat 3M moet betalen, rijdt Vlaanderen bovendien haar inwoners klem. Want wat met de gezondheids- en milieueffecten die we vandaag nog niet in beeld hebben?

 “Wat met mensen die nog niet ziek zijn geworden? Of mensen die de komende decennia nog PFOS zullen binnenkrijgen, omdat hun leefomgeving te traag gesaneerd wordt? Ook zij hebben recht op een vergoeding, maar een slechte deal dreigt hen die te ontzeggen”, stelt Jonas Vernimmen van Grondrecht.  

Wéér een schimmige deal?

Ook bij de manier van werken, zijn grote vraagtekens te plaatsen. Opnieuw wil men het in achterkamertjes op een akkoord gooien met de vervuiler. Het lijkt erop dat de Vlaamse regering niets geleerd heeft uit het PFOS-schandaal: de dading die resulteerde in het afschuiven van de schuld van 3M, de bestuursverslagen van Lantis die niet gedeeld werden, de gevoelige informatie over impact op milieu en gezondheid die achtergehouden werd voor het publiek. 

“Elke burger heeft recht op informatie over zaken die een effect hebben op gezondheid en milieu: het is één van de kerntaken van de overheid. Ook de PFOS-onderzoekscommissie beval deze week aan om de transparantie te verhogen. Enkele dagen later is er dit achterkamergesprek. Heeft de Vlaamse regering die aanbevelingen dan niet gelezen?” zegt Tycho Van Hauwaert van Bond Beter Leefmilieu.

Vervuiler betaalt tot de laatste cent

Het eindverslag van de PFOS-commissie is alvast duidelijk: 3M is de schuldige en moet opdraaien voor de kosten. Dat de overheid zelf ook schuld treft door haar burgers niet te informeren, en door geen duidelijk kader voorop te stellen, komt minder duidelijk naar voren uit het verslag.