| 
Elektrische truck heeft dringend een por nodig
Marie Desrousseaux 01 apr 2022
Enig idee hoeveel elektrische vrachtwagens er rondrijden in Vlaanderen? Amper negen. Toch is het vrachttransport over de weg een enorme bron van CO2-uitstoot en is het de enige sector waarvan de emissies blijven stijgen. Tijd voor een por vanuit de Vlaamse regering in de vorm van laadinfrastructuur en een investeringssubsidie voor elektrische trekkers.
Vrachtvervoer over de weg is momenteel verantwoordelijk voor 53 procent van de CO2-uitstoot binnen het wereldwijde vrachtvervoer. Dit aandeel zal naar verwachting stijgen tot 56 procent in 2050 als de huidige trends zich doorzetten. Goederentransport is trouwens de enige sector waarvan de uitstoot op Europees niveau blijft stijgen.
En dat is zeker ook in België het geval: de Belgische transportsector groeide de laatste jaren met 4%. Ons land telt zo’n 10.000 transportondernemingen, die samen 80.000 voertuigen bezitten. 98% van al deze vrachtwagens worden aangedreven door diesel. Alles samen goed voor 8% van de totale Belgische CO2-uitstoot.
Elektrische truck is in België de toekomst
Oplossingen zijn nochtans voorhanden: de elektrische vrachtwagen en de waterstoftruck. Beiden beschikken over elektrische aandrijflijnen met batterijen en elektromotoren, maar ze gebruiken verschillende energie-opslagsystemen. De elektrische vrachtwagens zijn perfect voor korte afstanden onder de 500 km, terwijl de waterstoftrucks hun nut bewijzen op trajecten langer dan dat. Hoewel een breed aanbod van elektrische vrachtwagens beschikbaar zal zijn vóór 2025, investeren de meeste vrachtwagenconstructeurs ook in waterstofaandrijving, met marktintroducties gepland na 2025. Het toekomstig emissievrij vrachtwagenpark zal hoogstwaarschijnlijk een mix zijn van beide alternatieven.
Binnen een Belgische, en Vlaamse, context waarbij transporteurs relatief kleine afstanden afleggen (99% van alle vervoerde goederen in België leggen minder dan 500 km af op de baan), is de batterij-elektrische vrachtwagen het meest geschikte alternatief. Momenteel heeft iedere constructeur op onze markt al minstens één model in de aanbieding. De batterijen zullen de volgende jaren nog veel beter worden, waardoor de actieradius verder vergroot.
Dat de vrachtwagenconstructeurs hogere ambities hebben dan onze beleidsmakers, is pijnlijk veelzeggend.
Gezocht: Vlaamse visie en por
Ondertussen ontbreekt het de Vlaamse regering aan visie en moed in het dossier van het zwaar wegtransport.Clean Power for Transport, wat hét visiedocument zou moeten worden voor transport (2021) formuleert een erg zwakke doelstelling: tegen 2035 zou amper 5% van alle nieuwe vrachtwagens op elektriciteit of waterstof moeten rijden. LNG/CNG moeten 15% van alle nieuwe trucks aandrijven. Maar de vrachtwagenconstructeurs zelf hebben een gezamenlijke doelstelling om tegen 2040 enkel nog emissievrije vrachtwagens te produceren. Dat constructeurs hogere ambities hebben dan onze beleidsmakers, is pijnlijk veelzeggend.
De vertwijfeling toont zich ook wanneer het gaat over laadinfrastructuur. Als er al gesproken wordt over doelstellingen van laadinfrastructuur, dan gaat het louter over personenwagens. Het kan niet de bedoeling zijn dat we momenteel publieke laadinfrastructuur bouwen voor elektrische wagens, om ons dan over vijf jaar plots te realiseren dat vrachtwagens te groot zijn om bij deze laadinfrastructuur op te laden. Er moet nu al gestreefd worden naar een integratie van publieke laadinfrastructuur voor zowel elektrische wagens als vrachtwagens.
Maar het grootste pijnpunt is het huidig subsidiebeleid. Een elektrische vrachtwagen kost momenteel in aankoopprijs driemaal meer dan een traditionele truck, zo’n €300.000. Momenteel geldt er enkel een verhoogde investeringsafstrek van 35% voor emissievrije voertuigen. Let wel, deze federale maatregel zal dalen na 2022. Op Vlaams niveau bestaat er géén subsidie om een elektrische trekker aan te kopen, iets wat wel het geval is in onze buurlanden. Nochtans zou dit prima passen binnen de bestaande Ecologiepremie+. Ook blijft het wachten op het uitvoeringsbesluit voor een gedeeltelijke vrijstelling van de kilometerheffing voor emissievrije vrachtwagens.
Duurzame logistiek als puzzelstuk nieuwe economie
De elektrische vrachtwagen zal niet zomaar vanzelf gelanceerd geraken en de transportwereld op zijn kop zetten. Onze regeringen moeten de elektrische vrachtwagen omarmen.
Alleen als België, en vooral Vlaanderen, een pionierspositie bemachtigt in het verhaal van de elektrische vrachtwagen, kunnen we van de transportwereld een sector maken die haar lasten overstijgt en een puzzelstuk wordt in een nieuwe, duurzame economie.
