Tweet

Share

7 april 2022 – De watersnood in België afgelopen zomer heeft ons stevig met de neus op de feiten gedrukt. Vlaanderen ontsnapte op het nippertje aan rampspoed. Natuurpunt, Bond Beter Leefmilieu en WWF stelden een memorandum op waarin ze de Vlaamse regering oproepen om onze regio dringend klimaatrobuuster in te richten. Ze lijsten meer dan 30 concrete maatregelen op die Vlaanderen op weg zetten richting een veiligere en dus welvarende regio. Rode draad: maak van water opnieuw een centraal aandachtspunt in alle beleidsprocessen en planvorming. En gebruik natuur, bodem en landschap als een kostenefficiënte oplossing. 

Eenenveertig slachtoffers lieten het leven in Wallonië. Vijftienduizend mensen werden dakloos. Totale materiële schade voorlopig: 2,2 miljard euro. Vlaanderen ontsnapte ternauwernood aan dit drama. Een studie in opdracht van minister Lydia Peeters becijferde wat er zou gebeurd zijn als de ‘waterbom’ boven Vlaanderen was gevallen. Die resultaten kwamen binnen: 86.000 getroffen woningen en een totale schade die oploopt tot 8,1 miljard euro.

Het is dus extreem belangrijk om Vlaanderen beter voor te bereiden op dergelijke weerfenomenen. Natuurpunt, WWF en Bond Beter Leefmilieu reiken daarom de hand naar onze samenleving en beleidsmakers. Ze verzamelden het afgelopen jaar een heleboel expertise over onze regio, landgebruik en waterbeleid. De organisaties focusten daarbij op zaken die een succesvol klimaatrobuust Vlaanderen mogelijk maken, en in de weg staan. Hun hoofdboodschap: willen we een veerkrachtige, veilige en welvarende regio dan zal iedereen een ‘waterreflex’ moeten hanteren: ruimtelijke ordening, landbouw, landeigenaars, burgers, waterbeheerders en ons politiek systeem. 

Voor het toekennen van de ‘31 maatregelen’ zijn de organisaties vertrokken vanuit het geografisch landschap van Vlaanderen. De weg van het water van bron tot monding toont ons waar we moeten optreden. Het ingrijpen zal overal moeten gebeuren: van de Kempen, door de valleigebieden, langs onze steden tot aan onze kust. Per gebied hebben Natuurpunt, BBL en WWF zowel ‘quick wins’ als maatregelen opgelijst die iets meer tijd vergen. Beiden zijn echter even belangrijk..

Onze 5 prioriteiten voor een veiliger en klimaatrobuust Vlaanderen: 

1. Elke stad en gemeente neemt een onthardingsambtenaar onder de arm, zodat regenwater ook in stedelijk gebied een weg naar de ondergrond vindt. 
2. Vlaanderen herstelt alle gedegradeerde en verdwenen wetlands in groene bestemmingen. Dat zijn gebieden die sowieso al bestemd zijn om er natuur te ontwikkelen. Zulke waterrijke gebieden zijn de ideale sponzen voor het opvangen van regenwater. 
3. Vlaanderen richt een infiltratiebonus in waardoor burgers en bedrijven die regenwater op eigen terrein infiltreren, financieel beloond worden via hun waterfactuur.
4. Vlaanderen werkt de juridische obstakels weg die de principes van de Blue Deal en andere klimaat(adaptatie)plannen regelrecht tegenwerken. De drietrapsstrategie van eerst water ‘vasthouden’, dan ‘bergen’ en, als het niet anders kan, ‘afvoeren’ is een cruciale pijler in het overstromingsbeheer in Vlaanderen. Helaas is een deel van onze wetgeving nog gebaseerd op andere, meer archaïsche zienswijzen.
5. Vlaanderen past het “Duin voor Dijk-principe”^[1] toe op alle stranden, behalve waar het echt niet mogelijk is (nu is het omgekeerd).

We kunnen niet vermijden dat er extreme weerfenomenen voorkomen in Vlaanderen, maar we kunnen als samenleving wel maatregelen nemen die een buffer opwerpen en die de impact van overstromingen,droogte, zeespiegelstijging en noodweer kunnen milderen.  Zo bouwen we een schokdemper in die heel wat menselijk en materieel leed kan tegengaan. Daarnaast gaan de drie organisaties ook graag in gesprek met het speciaal opgerichte expertenpanel onder leiding van de Nederlandse watergezant Henk Ovink. Zij treden deze zomer immers zelf met maatregelen naar buiten.

Daarnaast ontslaat een aanpassingsbeleid ons land niet van stevige investeringen in emissiereductie, meer als het vandaag doet. Recente rapporten van het klimaatpanel van de Verenigde Naties tonen aan dat ook België veel meer moet doen. Hoe sneller we dat doen, hoe sneller dat we ook de bijkomende vruchten kunnen oogsten.

Ontdek ons memorandum hier. 

Perscontact Natuurpunt: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., 0497 05 22 62
Perscontact WWF: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., 0499 70 86 41 

Perscontact Bond Beter Leefmilieu: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.,  0489 39 62 90

^[1]  Daarbij wordt het strand niet langer jaarlijks opgespoten en vlak gelegd, maar zorgt natuurlijke vegetatie ervoor dat zand wordt vastgehouden. Zo wordt de kust weerbaarder tegen stormen en de stijgende zeespiegel.