Dossier 20 jaar leefloon: een evaluatie
Op 18 april 2002 werd het leefloon ingevoerd. Het moest een positiever beeld geven dan het verguisde bestaansminimum, zoals de uitkering tot dan heette. Het moest ook meer perspectief bieden aan steuntrekkers én voor meer jobs zorgen, zeker bij jongeren. Twintig jaar later maakt Het Nieuwsblad de balans op in een dossier in de krant van 16/4/2022. Drie mensen met leefloon delen hun ervaringen, waaronder Saskia van onze vereniging Betonne Jeugd. Het Netwerk tegen Armoede geeft zijn standpunt mee.
Na 20 jaar biedt recht op maatschappelijke integratie geen uitweg uit de armoede
Algemeen coördinator Heidi Degerickx: “Na 20 jaar moeten we helaas vaststellen dat het recht op maatschappelijke integratie geen uitweg uit de armoede biedt. Daarvoor ligt het instrument dat daarvoor wordt gebruikt, het ‘leefloon’, te ver onder de armoedegrens, net als veel andere uitkeringen. Bovendien is er een groot probleem bij de toekenning. De voorwaarden voor toekenning zijn de voorbije jaren steeds strenger geworden, waardoor meer mensen uit de boot vallen. We zien daar ook grote verschillen tussen lokale besturen onderling, en zelfs tussen maatschappelijk werkers binnen eenzelfde OCMW. Het recht op maatschappelijke integratie hangt dus heel erg af van waar je woont en zelfs van wie je voor je hebt als maatschappelijk werker bij het OCMW of het Sociaal Huis. Dat is onaanvaardbaar voor iets waar mensen recht op hebben!”
Het alternatief, het GPMI, schiet zijn doel voorbij
De voorbije jaren is daar de uitbreiding van de toepassing van het GPMI (Geïndivisualiseerd Project Maatschappelijke Integratie) bijgekomen. Dat is een soort contract dat mensen met een leefloon moeten aangaan in het kader van hun traject maatschappelijke integratie. Dat GPMI schiet zijn doel voorbij en is vooral een sanctioneringsmechanisme gebleken, eerder dan een begeleidingsinstrument. Het werkt vooral beperkend en dreigt mensen bijkomend uit te sluiten, terwijl het op papier de bedoeling heeft om mensen extra te ondersteunen en maatwerk te bieden.
De gaten in het sociale vangnet worden groter en groter
Ondanks die verstrenging is het aantal mensen met een leefloon toegenomen. Dat komt omdat steeds meer mensen moeilijker toegang krijgen tot de sociale zekerheid. Ook bij de werkloosheidsuitkering en ziekte-uitkering zien we steeds meer verstrengingen en weigeringen, waardoor jaar na jaar een grotere groep mensen aangewezen is op toekenning van het leefloon. Met andere woorden, de gaten in het sociale vangnet worden groter en groter, ook bij het laatste vangnet, het leefloon.
<
“Gewoon te laag om menswaardig te leven”: wat heeft het leefloon in 20 jaar tijd veranderd?
Dossier 20 jaar leefloon in Het Nieuwsblad van 16/4/2022
LEES HET DOSSIER“Ik ken er geen een die trots is om op kosten van de belastingbetaler te leven”: zo is het leven met een leefloon
Drie mensen met leefloon getuigen in Het Nieuwsblad van 16/4/2022. Eén van hen is Saskia (19), verbonden aan onze vereniging Betonne Jeugd in Antwerpen. Ze krijgt 1.500 euro per maand (inclusief kindergeld): “Ik ben blij dat ik in budgetbeheer zit. Het is net genoeg. Het lukt me zelfs om te sparen voor een kinderkamer, tegen de tijd dat mijn zoontje weer bij mij komt wonen.”
Bron: https://netwerktegenarmoede.be/nl/nieuws/2022/dossier-20-jaar-leefloon-een-evaluatie