Hoe lang blijft Vlaanderen nog een belastingparadijs voor de pick-uptruck?
Pick-uptrucks zijn zwaarder, vervuilender, gevaarlijker en ze verbruiken meer. En toch betaal je er minder belasting op dan voor een kleine wagen. Hoewel Vlaams minister van Financiën Matthias Diependaele in 2020 al aankondigde hier verandering in te willen brengen, blijft het wachten op actie. Ondertussen rijden er al 65.000 exemplaren rond in Vlaanderen. Bond Beter Leefmilieu pleit ervoor om meteen een einde te maken aan het onzinnige gunstregime.
Quasi onbelast
Pick-uptrucks zijn populair in België. In 2021 reden er zo’n 65.000 rond, een stijging van 63% tegenover tien jaar geleden. De reden van de snelle opmars: spotgoedkope belastingen. Doordat pick-up’s onder de definitie van een ‘lichte bedrijfswagen’ vallen, genieten ze automatisch een resem belastingvoordelen: ze hoeven geen Belasting op Inverkeersstelling (BIV) te betalen en krijgen een lager tarief van verkeersbelasting toegerekend, ook bij particulier gebruik.
Het onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving van de KULeuven, het HIVA, berekende in een recente studie hoeveel belastingen een pick-upbestuurder momenteel betaalt en wat het verschil zou bedragen als deze onder het regime van de personenwagens belast zou worden.
Een eigenaar van een Ford Ranger betaalt nu een jaarlijkse verkeersbelasting van €157, de BIV is volledig gratis. Maar als deze belast wordt als een reguliere personenwagen, komt de jaarlijkse verkeersbelasting op €875 per jaar en de BIV op €4.050. Over een periode van 10 jaar betaalt een pick-up bestuurder nu €1.570 aan belastingen, terwijl dat -gelijkgetrokken met reguliere wagens- €12.800 zou zijn.
Eigenaars van pick-uptrucks genieten van nog een extra fiscaal voordeel wanneer hun wagen wordt aangedreven door LPG. Normaal gezien moet er bij LPG-voertuigen een bijkomende tax worden betaald, variërend van €89 tot €200 per jaar. Maar lichte bedrijfswagens zijn hiervan opnieuw vrijgesteld. Door op onbelaste LPG te rijden, ontwijken chauffeurs van pick-uptrucks over een periode van 10 jaar nog eens tussen de €10.000 en €14.000 aan accijnzen*.
Vervuilend én gevaarlijk
“Het is compleet absurd dat het goedkoper is om in een vervuilende, gevaarlijke wagen rond te rijden dan met een normale gezinswagen”, stelt Marie Desrousseaux, experte Mobiliteit bij Bond Beter Leefmilieu. “Zeker in Vlaanderen is er weinig reden om als particulier in zo’n massieve wagen rond te rijden. Zowel onze wegen als parkeerplaatsen zijn hier helemaal niet op afgestemd.”
Een pick-uptruck weegt snel het dubbele van een reguliere gezinswagen. Gevolg: ze vervuilen fors meer. Een Ford Ranger stoot 214 gram CO2 per km uit, de Dodge RAM 1500 zelfs 323 gram CO2 per km. Dit is het dubbel van de Renault Clio (85-135 gram CO2/km) en de Volkswagen Golf (117-133 gram CO2/km).
Daarnaast zijn pick-ups gevaarlijker. Door de grootte van de auto komen zowel kinderen als volwassen eerder onder de auto terecht, wat dodelijker is. Niet alleen voetgangers lopen gevaar, ook andere automobilisten sterven vaker bij aanrijdingen met pick-uptrucks dan met andere wagens. Bovendien tonen studies aan dat niet alleen de wagen gevaarlijker is, de pick-upbestuurder vertoont ook agressiever rijgedrag.
Breng het particulier gebruik van pick-uptrucks volledig in lijn met het belastingstelsel van de personenwagens.
Vlaamse belofte waarmaken
Het is een anomalie die al langer gekend is en toch onderneemt Diependaele, ondanks zijn beloftes in 2020, geen actie. Voor BBL is het duidelijk wat moet gebeuren: “breng het particulier gebruik van pick-uptrucks volledig in lijn met het belastingstelsel van de personenwagens”, aldus Marie Desrousseaux.
Vlaanderen hoeft zich daarvoor alvast niet te verschuilen achter de communautaire afspraken rond de ‘lichte bedrijfswagen’. De gewesten mogen de bedragen en regels van hun verkeersbelastingen namelijk helemaal zelf bepalen.
Wallonië bewees alvast dat het kan: vanaf dit jaar geldt er een onderscheid tussen het persoonlijk en professioneel gebruik van pick-uptrucks, waardoor het persoonlijk gebruik zwaarder kan belast worden. Vanaf volgend jaar zou het gewicht van het voertuig ook als een extra factor verrekend worden in de belasting. “Als het in Wallonië kan, waar wacht Vlaanderen dan nog op?”, besluit Desrousseaux.
*
Marie Desrousseaux
Als bestuurskundige, gespecialiseerd in publiek management, weet Marie als geen ander hoe de overheid onze mobiliteit op het juiste spoor krijgt. Marie is voorts ook thuis in de wereld van fietsen, treinen, elektrische (deel)wagens en infrastructuur. Door haar achtergrond in de logistieke sector kan ze ook aardig meepraten over goederentransport. Haar missie: onze mobiliteit op weg zetten richting een duurzame toekomst.