Persbericht ACV-ABVV

Brussel, 13 september 2022 

Geen Qatarese toestanden aan de Schelde

De illegale praktijken op en rond de Borealis-site zijn tergend. Het is goed dat de Vlaamse minister van Werk Jo Brouns een zerotolerancebeleid voert, maar de slachtoffers mogen niet in de kou blijven staan.  De minister verklaart dat de betrokken werknemers via de VDAB aan een nieuwe job geholpen zullen worden, maar in de praktijk staan vele slachtoffers al maanden in de kou. Vrijdag werd bekend dat alle werknemers een verblijfsdocument ‘bijlage 51’ krijgen zodat ze drie maanden legaal in het land kunnen blijven. Maar er is wel nog geen oplossing voor de precaire huisvesting. Geen oplossing voor mensen met een buitenlandse vergunning.

Ondertussen bezocht een delegatie van het ACV en ABVV een groep werknemers van de werf op Borealis. Van alle slachtoffers die zich intussen hebben gemeld, zouden er 138 inmiddels een erkenning hebben gekregen als slachtoffer mensenhandel, maar enkel 55 daarvan kregen een verblijfsvergunning. We vragen dat al de erkende slachtoffers ook een verblijfsvergunning krijgen waarop ze recht hebben.  Door dit statuut krijgen ze recht op opvang, omkadering en een verblijfsvergunning alsook ondersteuning van OCMW en kunnen ze  legaal op zoek gaan naar ander werk. Voor vele andere werknemers  is er na twee maanden (!) echter nog heel veel onduidelijkheid. Zij zitten nog steeds zonder inkomen in appartementen van de onderaannemer IREM die hen er uit wil zetten. Zo dreigen ze dakloos te worden. Bovendien zetten deze praktijken van sociale dumping de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden in de hele sector onder druk.

ACV en ABVV dringen erop aan dat de verschillende betrokken overheden zorgen voor een snelle en afdoende oplossing voor deze humanitaire noodsituatie. Voor alle slachtoffers moet de federale overheid dezelfde oplossing uitwerken.  Vlaanderen  moet ervoor zorgen dat ze voldoende ondersteuning krijgen in de zoektocht naar werk bij bonafide aannemers die onze loon- en arbeidsvoorwaarden respecteren. De lokale overheid moet waken over de invulling van de primaire levensbehoeften zoals onderdak en voeding. 

Als er niet heel snel een oplossing komt, glijdt België af naar Qatarese toestanden.  Dit is beschamend, zeker omdat België IAO-conventie 29 ratificeerde die voorziet dat slachtoffers van gedwongen arbeid en mensenhandel recht hebben op bescherming.  Het spreekt voor zich dat de kosten van deze bescherming doorgerekend moeten worden aan Borealis en zijn onderaannemers.

Tenslotte roepen we onze overheden ook op om eindelijk werk te maken van een stevige wetgeving om mensenhandel en sociale dumping te voorkomen. Al jaren trekken de vakbonden immers tevergeefs aan de alarmbel met betrekking tot het fenomeen van sociale dumping, dat eerder een verdienmodel dan een uitzondering is geworden.  Zo vragen we o.a. om een beperking van de onderaannemingsketen en daaraan gekoppeld een gedeelde aansprakelijkheid binnen de gehele onderaannemingsketen voor verleden én toekomst. Ook meer middelen en personeel voor inspectie en een uitbreiding van de bevoegdheden en faciliteiten van werknemersafgevaardigden uit onthaalbedrijven naar het personeel van de onderaannemer zijn absoluut nodig.

Meer informatie:

Stefaan Peirsman, ACV, 0495 52 07 14

Hendrik Van Poele, ABVV,  0497 48 19 51