Deze week werd in de commissie ruimtelijke ordening van het Vlaams parlement het bouwshift akkoord voorgesteld. Er komen hogere schadevergoedingen bij omzetting van potentiële bouwgrond naar open ruimte. Volgens de meerderheidspartijen is dat nodig om de bouwshift verteerbaar te maken, maar tegelijk dreigt het die ook onbetaalbaar te maken. In het openruimtefonds is nog geen tiende van het nodige budget voorzien.

Boter bij de vis
De politieke discussie over de planschadevergoedingen sleept al jaren aan. Bij de omzetting van een woonzone op het gewestplan naar natuur of landbouwgrond, heeft de eigenaar recht op een schadevergoeding. Tussen de meerderheidspartijen is afgesproken dat die schadevergoedingen worden opgetrokken. Tot nu toe werd die vergoeding berekend op basis van de aankoopprijs, vanaf nu is de huidige marktwaarde het criterium. Om de overbodige en slecht gelegen woonzones op de gewestplannen om te zetten naar open ruimte, zouden miljarden nodig zijn. Dat geld is niet voorzien.

Daarom werd in het Krokus Akkoord afgesproken om een zogenaamd openruimtefonds of BRV fonds op te richten. Daarin komt elk jaar circa 100 miljoen euro terecht. Veel te weinig dus. Als de meerderheidspartijen hogere schadevergoedingen willen, moeten ze daar ook de nodige middelen voor vrijmaken. Dat is goed bestuur. Anders mag de bouwshift in de vuilbak.

Gemeenten kunnen bij herbestemmingen van dat geld gebruik maken. Maar ze worden slechts voor 50% vergoed bij omzetting naar landbouwgrond, voor 60% bij omzetting naar bos. Gezien alle gemeenten budgettaire problemen hebben, zal dat niet gebeuren. Hier zou de Vlaamse overheid toch een grotere verantwoordelijkheid moeten nemen door een groter aandeel van de kosten op zich te nemen.

Het is gelukkig niet al kommer en kwel. De meerderheidspartijen beslisten ook om de zogenaamde woonuitbreidingsgebieden onder een stolp te plaatsen. Het verkavelen van die reservegronden wordt daardoor een pak moeilijker. Dat is goed nieuws voor deze 12.000 hectare bedreigde open ruimte, die vandaag wel zonder veel problemen bebouwd kunnen worden.