Recent keurde het federaal parlement de nieuwe Wet Marien Milieu goed. Dat is goed nieuws voor de biodiversiteit, want tot nu toe was natuur in de Noordzee ronduit slecht beschermd. Dankzij de aangepaste wet wordt het mogelijk om een marien reservaat aan te duiden. Voor activiteiten die natuur verstoren, moet vanaf nu vooraf onderzocht welke impact ze hebben op de natuur. 4SEA - het samenwerkingsverband van Natuurpunt, WWF, Greenpeace en BBL - is zeer verheugd met deze noodzakelijke aanpassingen.

Het is druk op zee

Het lijkt misschien niet zo vanop het strand, maar het is erg druk in ons kleine stukje Belgische Noordzee. Zandwinning, visserij, aquacultuur, recreatie, militaire activiteiten, scheepvaartroutes, windmolenparken, ... allemaal claimen ze hun stukje van de zee. Voor natuur blijft er bitter weinig ruimte over.

Nochtans is ongeveer een derde van onze Noordzee op kaart aangeduid als Europees Vogel- en Habitatgebied. Dat was tot nu toe enkel een papieren bescherming, in de praktijk was dit een lege doos. Activiteiten die historisch gezien reeds plaatsvonden in deze natuurgebieden, konden zonder meer verder gezet worden. Met als gevolg dat de natuur in de Noordzee er sterk op achteruit ging.

Toch bevat onze zeebodem zeer waardevolle grindbedden en oesterbanken, of toch de restanten ervan. Die zijn een biotoop voor tal van schelpdieren, koralen, vissen en zoogdieren. Als daar zandwinning plaatsvindt of sleepnetten over de bodem worden getrokken, gaan die er allemaal aan. Daarom is het belangrijk dat er een marien reservaat wordt aangeduid, waar verstorende activiteiten onmogelijk zijn. Net zoals in een natuurgebied op land.

Nieuwe wet verankert milieubehoud

De wet marien milieu voorziet nu een juridische basis om een marien reservaat aan te duiden. Dat is een eerste belangrijke stap vooruit. Ook zullen activiteiten zoals zandwinning of bodemverstorende visserij in de habitatgebieden vanaf nu onderworpen worden aan een passende beoordeling. Daarin wordt onderzocht welke impact die activiteiten hebben op de natuur. Als die te groot is moet de vergunning of concessie voor die activiteit geweigerd worden. Of kunnen milderende maatregelen worden opgelegd.

Ook het principe ‘de vervuiler betaalt’ wordt in de nieuwe wet opgenomen. De boetes voor vervuiling op zee worden fors opgetrokken. De opbrengsten gaan naar een fonds om mariene natuur te herstellen of materiaal aan te kopen om vervuiling op zee op te kuisen.

Eerste stap

De nieuwe wet is goed nieuws. Toch is dit nog maar een eerste stap. Zo moet in het volgende Marien Ruimtelijk Plan, dat van start gaat in 2026, ook effectief een marien reservaat worden aangeduid én beschermd. Ook zijn nog tal van uitvoeringsbesluiten nodig, om de mooie principes in de wet hard te maken. Maar deze wet is hoe dan ook een belangrijke stap vooruit voor natuur in de Noordzee.