Bezorgdheden rond de nieuwe vervoersplannen - 'Samen voor een Mobiel Vlaanderen'
De nieuwe vervoersplannen (decreet Basisbereikbaarheid) voorzien vanaf 2023 een omwenteling bij het Openbaar Vervoer in Vlaanderen.
Deze plannen gaan nu duidelijk een richting uit waarbij een groot deel van de bevolking ernstig het risico loopt om in vervoersarmoede terecht te komen.
De té beperkte financiële middelen die voor het Openbaar Vervoer voorzien zijn, worden nu anders georiënteerd, met een ernstige sociale en ecologische impact tot gevolg. De uitermate hoge brandstofprijzen zijn bovendien een extra element voor heel wat gebruikers.
Het beleid moet hierop nu echt aangesproken worden ‘vanuit de basis’ denken wij, want de bezorgdheid van heel wat burgers neemt toe over een groot deel van Vlaanderen. Wij hebben tal van lokale burger-en mobiliteitsgroepen hierover gehoord; zij willen zich verenigen onder de koepel ‘Verenigde Supporters Openbaar Vervoer’ om de ‘stem van de bevolking’ te laten horen.
Om die reden hebben wij in samenspraak met diverse experten een nationaal Manifest ‘Samen voor een Mobiel Vlaanderen’ opgesteld dat wij hierbij ter informatie aan u overmaken (ZIE BIJLAGE).
U zal merken dat diverse middenveldorganisaties / maatschappelijke doelgroepen en deskundigen intussen dit manifest ter ondersteuning onderschreven hebben om het van méér kracht te voorzien.
Dit manifest wordt nu overhandigd aan de Vlaamse parlementairen èn beleidsverantwoordelijken om hen te duiden op de bezorgdheden, die werkelijk opborrelen vanuit de burgers zelf.
Met uw goedvinden, is onze vraag naar u persoonlijk toe:
- Wil dit manifest zoveel als mogelijk verspreiden via uw organisatie, vriendenkring en kennissen, om zoveel mogelijk mensen achter dit project te scharen.
- Mocht uw organisatie of lokale afdeling nog niet in de gelegenheid geweest zijn om dit manifest te onderschrijven; dan kan dit nog altijd…
U kan dit doen via een reply op deze mail (mailadres: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.), met vermelding van uw organisatie + contactpersoon.
Alvast dank voor uw gewaardeerde ondersteuning.
Alleen samen kunnen we onze beleidsmensen ervan overtuigen om ernstig na te denken over mobiliteit.
Met vriendelijke groeten,
Vr. Verenigde supporters OPENBAAR VERVOER
Dirk Smet / Winfried Huba
EMAIL: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Website: verenigde-supporters-openbaar-vervoer2.webnode.be
Facebookpagina: https://www.facebook.com/Verenigde-supporters-Openbaar-Vervoer-100332315675437
Aangesloten burger-
en /of mobiliteitsplatformen:
'Busje Blijft Zo' (Gent) - 'Zonder Bushalte Straat' (Gent) - Red Tram 7 (Antwerpen) - ProMobiel KBV (Klein-Brabant / Vaartland) - Verkeersplatform RUPEL-streek - Het Juiste Spoor (Antwerpen) - Grootouders voor het klimaat - Heistse seniorenraad - IRW 'Haal De Lijn over de Brug' - Reizigersbond - Alleman Mobiel (Kempen) - 'Duurzame mobiliteit' BRUGGE - Mechelen Mobiel voor iedereen (Mechelen) - TOLBO (toegankelijkheid voor iedereen) - Tram 4 moet blijven (Antwerpen) - De stadsbussen moeten blijven (Sint-Niklaas) - Tram 15 moet blijven (Antwerpen) - Openbaar Vervoer Nu
Manifest
SAMEN OP WEG
naar een Mobiel Vlaanderen
Verenigde Supporters Openbaar Vervoer – VSOV
mediacontact: 0473/52 11 23 - Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. https://verenigde-supporters-openbaar-vervoer2.webnode.be
Ook gefaseerde invoering van omstreden basisbereikbaarheid sluit te veel burgers uit
Openbaar vervoer is een dienstverlening
De basisbereikbaarheid wordt vanaf 1 januari 2023 gefaseerd ingevoerd. Dat de ingrijpende maar omstreden tabula rasa van het Vlaamse stads- en streek-vervoer op 1 juli 2023 niet haalbaar was, wist iedereen met wat gezond verstand. Koopt minister van Mobiliteit Lydia Peeters hiermee tijd? Haar nieuw ov-plan is niet opgebouwd vanuit het idee van een gefaseerde aanpak. Gezien er geen extra budget is, zal meer aanbod op de ene plek gepaard gaan met minder dienstverlening elders. Alles zal zich boven de hoofden van de reizigers voltrekken. De langgerekte uitrol van de basisbereikbaarheid dreigt chaotisch te verlopen.
De door de vijftien vervoerregio’s uitgetekende basisbereikbaarheid – een nauwelijks uit te leggen begrip – resulteert in geschrapte haltes én lijnen. Veel bestemmingen worden onbereikbaar. In dichtbevolkte stadswijken verdwijnen eveneens haltes. Hierdoor wordt de loopafstand naar de volgende niet geschrapte halte langer. Veel burgers met een laag inkomen, ouderen en mensen met een beperkte mobiliteit zullen geen gebruik meer kunnen maken van reguliere buslijnen. Vervoer op maat ‘bestellen’ dreigt ingewikkeld en wellicht duurder te worden. Met vervoersarmoede en uitsluiting tot gevolg.
Het autogebruik zal toenemen. Dat staat haaks op het streven naar een veiliger en gezonder milieu. Hoppin- of knooppunten met deelauto’s, fietsen en -steps zijn waardevol maar bieden geen alternatief voor het reguliere openbaar vervoer. Niet iedereen kan deze deelsystemen gebruiken. Bovendien verhogen ze de kosten voor een verplaatsing. Openbaar vervoer is een dienstverlening die tegen een redelijke prijs moet worden aangeboden. Het beoogde vervoer op maat, een verantwoordelijkheid van de gemeenten, moet onderdeel zijn van het reguliere ov en makkelijk ‘besteld’ kunnen worden zonder apps en andere digitale spitsvondigheden. Van een apart tarief kan evenmin sprake zijn.
Uitgekleed
De jongste tien jaar heeft de Vlaamse overheid blind en zonder visie bespaard bij het stads- en streekvervoer. De Lijn is een uitgekleed bedrijf dat niet meer behoorlijk kan functioneren. Dagelijks worden de reizigers geconfronteerd met geschrapte ritten, vertragingen en falende communicatie. Een ondermaatse dienstverlening.
Uiteraard moet ook een overheidsbedrijf efficiënt worden gerund. Veel geld kan worden bespaard door trams en bussen te laten doorstromen via vrije banen én beïnvloeding van de verkeerslichten. Een tram en bus moeten alleen groen krijgen als ze het verkeerslicht naderen. Dat duurt hooguit tien seconden. Nu hebben tram en bus groen als ze er niet zijn en rood als ze in aantocht zijn. Waar Vlaanderen begint, eindigt de logica.
Met perfecte doorstroming kun je méér doen met minder voertuigen. Stipter en sneller. Betrouwbaar openbaar vervoer resulteert in méér reizigers en meer inkomsten. Goed voor de gebruiker, de overheidsfinanciën en de door Vlaanderen nagestreefde modal split: méér stappen, fietsen en ov en minder auto. Het openbaar vervoer moet sexy worden. Tevens moet de directie meer respect tonen voor het personeel en rekening houden met hun ervaringen op de werkvloer.
Topregio?
Vlaanderen profileert zich graag als een topregio in Europa. Op vlak van stads- en streekvervoer is het een ontwikkelingsland. Een logische verkeerslichtenbeïnvloeding lukt nog steeds niet. In Antwerpen en Gent geldt op sommige tramtrajecten een snelheidsbeperking van tien (!) kilometer. Jarenlang is het onderhoud van de infrastructuur verwaarloosd. Trams en bussen ogen vies. De lijst van misstanden is lang.
Tot nog toe zijn er geen aanwijzingen dat er meer middelen komen voor het ov. Zonder extra geld betekent basisbereikbaarheid voor veel burgers onbereikbaarheid en sociale uitsluiting. Enkele politieke partijen zijn De Lijn liever kwijt dan rijk en verwachten alle heil van marktwerking, Tot wat liberalisering leidt, zie je op de ontsporende facturen voor energie, water en telefonie. Openbaar vervoer is een basisbehoefte en derhalve een overheidstaak.
Knooppunten
Als de overheid mensen wil verleiden om te kiezen voor trein, tram en bus, moeten we - net als in het voorbeeldland Zwitsersland - werken met knooppunten. In een knooppunt sluit alle ov op geregelde tijdstippen naadloos op elkaar aan. Dat knooppunt, meestal een station, moet wervend en toegankelijk zijn. Net als alle treinen, trams en bussen. Hier is nog héél veel werk aan de winkel.
De spoorwegen – een federale materie - vormen de ruggengraat van het ov. Een trein om het half uur op de meeste lijnen is een dwingende voorwaarde voor een goed functionerend knooppunt. Op de regeringstafel ligt een nieuwe beheersovereenkomst met de NMBS. Maar de financiering van de (te?) ambitieuze plannen van minister van Mobiliteit Georges Gilkinet is nog onzeker. Het zou al een stap voorwaarts zijn als we de bestaande infrastructuur (sporen, stations…) perfect kunnen onderhouden en exploiteren.
Eén ticket
Decennia al wordt gesproken over één ticket voor alle ov. Het zou er nu eindelijk komen. Een streefdatum is er weliswaar nog niet. In Nederland werd in 2012 de ov-chipkaart landelijk ingevoerd waarmee je met alle ov kunt reizen
Wie nu in de buurt van Aalst een bus van De Lijn naar het station neemt, overstapt op de trein en in Brussel haar/zijn reis voltooit met de metro, moet drie tickets kopen. Ingewikkeld en ov-ontradend. De overheid moet het prijsbeleid blijven bepalen. De kostendekkingsgraad mag nooit het uitgangspunt zijn. Het ov moet voor iedereen betaalbaar zijn. Uiteraard moeten de ov-bedrijven kostenefficiënt zijn. Daar kan de overheid toe bijdragen met onder meer ideale doorstroming te garanderen. Dat gebeurt in Vlaanderen nog altijd niet. De federale overheid moet onmiddellijk komaf maken met het subsidiëren van salariswagens. Dat geld kan beter in een aantrekkelijk ov worden geïnvesteerd.
Beleid
Van de Vlaamse overheid verwachten wij de burgers, op basis van participatie én eerlijke communicatie een voor iedereen toegankelijk, goed georganiseerd, comfortabel, stipt en betaalbaar openbaar vervoer als dienstverlening aan de samenleving.