Artikels/Articles Studie: niet waterstof, maar elektrisch toont het pad naar duurzaam vrachtverkeer
| 
Studie: niet waterstof, maar elektrisch toont het pad naar duurzaam vrachtverkeer
Koen Mommens, onderzoeker aan de Vrije Universiteit Brussel, onderzocht hoe 21 concrete maatregelen de CO2-uitstoot en luchtkwaliteit tegen 2030 en 2040 kunnen verbeteren.
Vlaanderen en de logistieke sector zijn onlosmakelijk met elkaar verweven. De tienduizend logistieke spelers én beleidsmakers staan voor een enorme uitdaging: een snelle transitie naar klimaatneutraliteit van de transportsector, in het bijzonder van het wegverkeer. De gloednieuwe studie “Roadmap Emissievrij Vrachtverkeer in Vlaanderen" toont welke maatregelen het meeste impact kunnen hebben.
De dubbele rol van goederenvervoer voor onze economie en milieu
Ter land, ter water en in de lucht: Vlaanderen en de logistieke sector zijn onlosmakelijk met elkaar verweven. De sector staat voor enorme uitdagingen: de vraag naar transport stijgt, en dus ook de druk op mens en milieu die ze veroorzaakt. Momenteel is logistiek vervoer verantwoordelijk voor een aanzienlijke 19,7% van de totale CO2-uitstoot. Als Europa tegen 2050 klimaatneutraal wil zijn, moet de sector, het beleid en de belanghebbenden in staat zijn om kritische vragen te beantwoorden. We vroegen daarom aan de VUB om voor 21 concrete maatregelen de impact op CO2-uitstoot en luchtkwaliteit tegen 2030 en 2040 te berekenen.
Batterij-elektrische trucks en emissiestandaarden als aandrijvers
Uit de VUB-studie blijkt dat twee opmerkelijke maatregelen met voorsprong de meeste impact hebben.
Ten eerste, en niet verrassend, is dat batterij-elektrische vrachtwagens het meeste CO2 besparen - een pak meer dan de gehypte truck op waterstof. In de studie werd er gewerkt met scenario’s, afhankelijk van de ambitie om de uitstoot te beperken. Zelfs in het meest conservatieve scenario, waar er amper een daling is tot 2030, is een daling van 68% CO2 tegen 2040 realistisch. De andere scenario’s gaan voor 80% tot 100% minder CO2-uitstoot tegen 2040. Deze percentages kunnen niet behaald worden door vrachtwagens op waterstof aan te drijven. In zelfs het meest ambitieuze scenario kunnen waterstoftrucks maar 20% van de huidige broeikasgassen voorkomen. Het is dus duidelijk, batterij-elektrische vrachtwagens hebben het meeste reductiepotentieel. Daar moet voluit op worden ingezet.
Ten tweede wijst het rapport op de cruciale rol van emissiestandaarden. Door strenge normen op te leggen, kan de Europese Unie constructeurs dwingen tot een volledige uitfasering van dieselvrachtwagens. De CO2-standaarden voor vrachtvoertuigen worden momenteel herzien op Europees niveau. De Commissie stelt een 90% CO2-reductie voor tegen 2040. Gesteund door deze studie, is Bond Beter Leefmilieu overtuigd dat iedere vrachtwagen sneller emissievrij kan en moet zijn tegen 2035.
De cruciale rol van laadinfrastructuur
Er kunnen dan wel elektrische vrachtwagens beschikbaar zijn, met te weinig laadinfrastructuur zullen we ze amper zien rondrijden. De uitbouw en ondersteuning van private tank- en laadinfrastructuur is dé ruggengraat van de transitie.
Laadpalen zijn duur en complex. Er moet vaak overgeschakeld worden naar het hoogspanningsnet en voor de aansluiting en installatie van deze palen durft het kostenplaatje nogal op te lopen. Daarom moeten we volop inzetten op innovatie. Momenteel ontwikkelen zich er tal van nieuwe marktmodellen zoals het gebruik van zonnepanelen, het delen van laadinfrastructuur, de introductie van pay-per-use (een soort lease-systeem), Electric Road Systems (al rijdend opladen), ... De veelheid aan nieuwe deelmodellen kunnen de laad- en investeringsprijs stevig doen dalen, terwijl de zekere mate van energie-onafhankelijkheid van bedrijven de energievraag aan het net beperkt.
Synergie en samenwerking
Een emissievrije transportsector komt er niet zomaar. We hebben dringend nood aan een geïntegreerde strategie over alle beleidsniveaus en bevoegdheden heen. Alle actoren binnen de logistieke keten moeten hun rol opnemen en hiertoe bijdragen, van de retailer, over de transporteur en constructeur, tot de consument.
Deze strategie moet dus verder gaan dan enkel financiële ondersteuning voor de aankoop en/of het gebruik van emissiearme of emissievrije voertuigtechnologieën en de uitbreiding van laadinfrastructuur. Ook ruimtelijke planning kan de transportvraag doen afnemen en duurzame verplaatsingen via het spoor of de binnenvaart aanmoedigen. Want een file met elektrische vrachtwagens is en blijft een file.
Ontdek de studie "Roadmap Emissievrij Vrachtverkeer in Vlaanderen"
