ACOD Gazelco pleit al lang voor het ontwikkelen en invoeren van een rationeel nationaal energiebeleid (elektriciteit en aardgas), opdat we zeker zouden zijn van de bevoorrading, de energie-onafhankelijkheid en met oog voor alle mogelijke economische en sociale belangen. Het ABVV, in samenwerking met onder andere ACOD Gazelco, ontwikkelde hierover een visietekst, die ook diende als vakbondsstandpunt bij de recente verkiezingen. Het ABVV eist voor de sector van gas en elektriciteit enkele cruciale zaken.

Productie

De energiemix van België moet gericht zijn op volledige energie- onafhankelijkheid en op een bevoorradingszekerheid die vooral steunt op lokaal verankerde productie. De bestaande productie- capaciteit moet verhoogd worden en zich baseren op een mix van klassieke energievormen (gas,…), hernieuwbare energie (bio- massa, zonne- en windenergie) en innoverende technologie. Een dringende aanpassing en consolidatie van het uitrustingsplan in overleg met de sociale gesprekspartners is daarvoor vereist. De verbintenissen over het sluiten op termijn van de kernener- gieproductie moeten worden nageleefd. Daarbij moet wel steeds rekening gehouden worden met de doelstellingen omtrent ener- gie-onafhankelijkheid en bevoorradingszekerheid van het land, het behoud van tewerkstelling, competenties, opleidings- en bezoldigingsniveau, evenals het sociaal overleg, de economische ontwikkeling, de prijsbeheersing en –controle.

Transport

Er is nood aan een versteviging van de overheidscontrole en – participatie op transport van elektriciteit en gas. Ook dit segment mag niet geliberaliseerd worden. België moet opletten dat de energievoorziening niet enkel op import via grote transportnet- ten gebaseerd is. Dat zou nefast kunnen zijn voor de prijzen. Een evenwichtige opbouw van het transportnet is nodig, zodat een black-out vermeden wordt.

Distributie

Schaalvergroting in de distributie moet in functie staan van zo laag mogelijke, eengemaakte distributienettarieven in heel België.

Verkoop

Er is nood aan verscherpte prijscontrole en verlaagde btw. Elke leverancier moet één transparant tarief aanbieden en er moeten regels bepaald worden voor mogelijke prijsschommelingen.

Voor alle activiteiten

Aangezien het een sector van openbaar nut is, is er nood aan meer overheidscontrole en –participatie. Een optimalisatie van de rechtstreekse structurele tewerkstelling in België zou ideaal zijn, via een afbouw van onderaanneming (callcenters, administratieve en commerciële onderaanneming,…) en via regulering in alle segmenten van deze sector.

CREG

Ook de Belgische energieregulator CREG heeft raad gegeven aan de overheid voor een coherente en evenwichtige energietransi- tie. In die tekst wordt een hoofdstuk besteed aan ‘Nood aan over- leg’. De CREG stelt:

“In deze context is het vastleggen van het Belgische energiebeleid van de toekomst, de doelstellingen ervan en de middelen om het uit te voeren, ongetwijfeld een veeleisende oefening aangezien de onderliggende technologische, technische, economische en soci- ale vraagstukken van het proces voor het koolstofvrij maken van onze economie complex en onderling afhankelijk zijn. Om ervoor te zorgen dat deze energietransitie meer dan een dringende noodzaak is, een echte opportuniteit voor de toekomst van het land, die door iedereen in de huidige economische context wordt gedeeld, is de deelname van alle stakeholders aan het debat, in een geest van complementariteit en synergie, onmisbaar om een win-win-aanpak te bevorderen ten dienste van het algemeen belang op lange termijn. Dit discussieplatform, dat kadert in onze lange traditie van sociaal overleg, is noodzakelijk om alle rele- vante informatie te verzamelen, meer naar elkaar te luisteren en wederzijds begrip te bevorderen, zoveel mogelijk na te denken en te komen tot oriëntaties en/of keuzes die coherent zijn, evenwich- tig en bepalend voor onze toekomst. Dit bestuursmodel waarbij het algemeen belang centraal staat en geen individuele belangen, vormt bovendien een referentiekader dat de geloofwaardigheid van het proces en de gelijkheid van de stakeholders garandeert in het licht van de energie-evoluties van morgen.”

ACOD Gazelco blijft hopen dat nu eindelijk ook een Belgische federale regering een visie ontwikkelt en hierop een beleid voert ten voordele van alle inwoners.

Jan Van Wijngaerden -  (eerder verschenen in 'Tribune', het ledenblad van ACOD, in) september 2014