Aan allen een gelukkig nieuwjaar en dat we ook in 2015 samen mogen blijven geloven dat een andere fiscaliteit mogelijk is.
Dat de strijd voor rechtvaardige belastingen zijn vruchten begint af te werpen, kan je merken aan het debat over de invoering van een vermogensbelasting. Na vele jaren van overtuigingswerk heeft vandaag een vermogensbelasting een ongelooflijk breed draagvlak. Op 10 december 2014 verscheen in Knack een enquête van het onderzoeksbureau iVox. Het had bij duizend Vlamingen gepolst wat de mening was over de crisis en de inkomensongelijkheid, het regeringsbeleid én het protest daartegen. Uit dit onderzoek kwam naar boven dat 85 procent voorstander was van een belasting op grote vermogens vanaf één miljoen euro. Het maatschappelijke draagvlak om de meest vermogenden meer te laten bijdragen, is dus ontzettend groot. Veel groter dan in de politiek. Terwijl een grote groep in de samenleving voor een vermogensbelasting is, zeggen al onze regeringspartijen stuk voor stuk ‘njet’!
Dat we onze strijd en ons geloof niet mogen opgeven voor de invoering van een vermogensbelasting op het totale bezit, werd aangetoond door uitspraken uit onverdachte hoek! ‘Wanneer de regering-Michel zou beslissen om een belasting op kapitaal in te voeren, kan dat beter gebeuren via een vermogensbelasting dan via een vermogenswinstbelasting.’ Het was Luc Coene, de gouverneur van de Nationale Bank van België, die dat heeft gezegd in het VRT-programma ‘De vrije markt’. Hij zei dit als reactie op de voorstellen van de regeringspartijen N-VA en CD&V die het voorstel van een vermogenswinstbelasting op de onderhandelingstafel legden. Met een vermogenswinstbelasting wordt bedoeld, een belasting te heffen op de waardevermeerdering van het financiële vermogen. ‘Dat is een optie’, zei Coene, maar hij was er geen voorstander van omdat ‘een vermogenswinstbelasting deels werkt op volatiele (bewegelijke) gegevens zoals bijvoorbeeld de schommeling van aandelenkoersen en is dus erg onvoorspelbaar voor de begroting omdat verliezen ook weer van winsten aftrekbaar zijn.’
Daarom vond Coene dat bij de invoering van een belasting op kapitaal beter wordt gewerkt met een ‘vermogensbelasting’. Daarvoor zou er wel een vermogenskadaster moeten komen. En is dit moeilijk in België te realiseren? Neen, want volgens Coene is dit zelfs redelijk eenvoudig! ‘Veel van die gegevens zoals immobiliën en financiële activa zijn nu al bekend bij diverse overheidsdiensten. Technisch gezien is het met de huidige IT niet moeilijk om die gegevens samen te brengen’ aldus Coene.
Vermogensbelasting versus vermogenswinstbelasting
Het huidige debat over het verschil tussen een vermogenswinstbelasting en een vermogensbelasting, zaait heel wat verwarring. Een vermogensbelasting bestaat nog niet in België, maar een vermogenswinstbelasting moet niet meer uitgevonden worden. Zo worden vandaag de interesten en de winstuitkeringen al belast aan een vast tarief en betalen we een onroerende voorheffing op het kadastraal inkomen van ons huis.
Wat er wel nog ontbreekt is een ‘meerwaardebelasting’. België is het enige land in de EU dat meerwaarden niet belast, en dit zowel voor particulieren als voor bedrijven. Die vrijstelling bestaat sinds het aanslagjaar 1992. Deze gunstmaatregel heeft de Belgische overheid al heel veel miljarden euro’s gekost. Hoe realiseert men meerwaarden? Als een bedrijf bijvoorbeeld een dochterbedrijf of aandelen verkoopt dat het bezit bij een andere vennootschap, realiseert dat bedrijf meerwaarden. In België zijn deze meerwaarden belastingvrij. Zo kennen we het actuele voorbeeld van Marc Coucke, die niet één euro belasting moest betalen op een meerwaarde van 1,24 miljard euro dat hij boekte op de verkoop van zijn bedrijf aan het Amerikaanse Perrigo. Stel dat we de winst van Marc Coucke zouden belasten in de vennootschapsbelasting met een heffing op de meerwaarden, dan zou dit de overheid 348 miljoen euro hebben opgebracht! Het kan nog straffer! AB InBev realiseerde met de verkoop van aandelen in 2011 een meerwaarde van 15,1 miljard. Hadden we deze winst kunnen belasten in de vennootschapsbelasting, dan zou dit de overheid 5 miljard euro hebben opgebracht…
Een vermogensbelasting of een vermogenswinstbelasting?
Op de vraag of we nu een vermogensbelasting of een vermogenswinstbelasting moeten invoeren, zou het antwoord duidelijk moeten zijn. Een vermogensbelasting gaat over de vraag of een belasting op de allergrootste, werkelijk buitenproportionele vermogens moet worden ingevoerd. Het antwoord is ja. Want er is geen rationele en ethische uitleg meer voor het feit dat de rijkste 10 procent 254 keer meer vermogen bezitten dan de 10 procent minst vermogenden. En ook niet dat de top 5-procent evenveel bezit als de 75 procent van de rest van de bevolking.
Aan de andere kant stelt zich de vraag of het normaal is waarom we vandaag de inkomsten uit kapitaal niet op dezelfde manier belasten als het inkomen uit arbeid. Het antwoord op die vraag is: neen dat is niet normaal! Want als je ervan uitgaat dat de hoogste inkomens de zwaarste lasten moeten dragen, dien je ‘alle’ inkomens samen te tellen, dus ook de inkomens uit kapitaal, en te belasten aan billijke barema’s die stijgen naargelang de hoogte van het inkomen. We hebben dit ooit gedaan! Tot 1983 werden de inkomsten uit kapitaal (interesten en dividenden) opgeteld bij de andere inkomsten (beroeps-, onroerende en diverse inkomsten) en dit totaal werd aan het progressief tarief van de personenbelasting onderworpen. Dit is nog steeds dé ideale methode om alle inkomsten op een rechtvaardige manier te belasten. Zonder in te gaan op de technische uitvoering, horen de inkomsten die particulieren uit meerwaarden halen, thuis in de inkomstenbelasting, en de inkomsten uit meerwaarden die bedrijven halen, horen thuis in de vennootschapsbelasting.
Los van het debat over een vermogenswinstbelasting, waarmee men vooral bedoeld de meerwaarden te belasten, moeten we ook doorgaan voor een ‘echte’ vermogensbelasting. Naargelang de formule kan een ‘echte’ vermogensbelasting 6 tot 9 miljard euro opbrengen.
Voor allen die geloven in een rechtvaardiger belastingsysteem, is de uitspraak van de gouverneur van de Nationale Bank van België een duidelijke bevestiging dat een vermogensbelasting in België mogelijk en de beste keuze is.
Ook in 2015 zullen we doorgaan voor een ‘echte’ vermogensbelasting!
Guido Deckers (Nationaal ACV-propagandist voor het thema rechtvaardige fiscaliteit) - 6 januari 2015
Bronnen:
Knack, 10 december 2014,p.26
http://deredactie.be/cm/
http://trends.knack.be/
Top 50 van de fiscale kortingen, Studie PVDA, editie 2012
De schande en de keerzijde, Jos Geysels & Erik Vlaminck, p. 25
https://www.acv-online.be/acv-