‘Aanpassing van de arbeidstijd, een tegemoetkoming aan de wensen van ondernemingen en werknemers’: zo heet het rapport dat de Hoge Raad voor de Werkgelegenheid in september uitbracht. Het rapport schetst de recente ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, maar gaat vooral in op de arbeidstijdregelingen. De Raad formuleert een reeks vaststellingen en aanbevelingen, waarvan er een aantal in de lijn liggen van onze syndicale visie, zoals: kansen geven aan tijdelijke werknemers om door te stromen naar duurzame arbeid; het voorkomen van schijnzelfstandigen; een voorzichtige suggestie om de uitkeringen bij ouderschapsverlof te herzien zodat het stelsel aantrekkelijker wordt voor kleine verdieners. Maar daar houdt het positief nieuws op.

Zo houdt de Raad een stevig pleidooi voor uitzendarbeid en voor het opheffen van belemmeringen voor een verdere toename van interimarbeid. De Raad merkt fijntjes op dat nacht- of zondagwerk bij ons minder voorkomen dan in de meeste buurlanden en stelt zich langs de neus weg de vraag of de Belgische regelgeving misschien niet te restrictief is. De Raad gaat bovendien regelrecht in de aanval tegen arbeidsduurvermindering. Arbeidsherverdeling zou niet leiden tot compenserende aanwervingen, de Franse ervaring met de 35-urenweek is ‘relatief mislukt’ en nu de ‘loonhandicap, als gevolg van het loonmatigingsbeleid, de indexsprong en de taxshift wordt weggewerkt’, zou het verkeerd zijn om dat op de helling te zetten door arbeidsduurvermindering met behoud van loon. Dat is de lichtjes verdoken boodschap. Dat de aanbevelingen vooral op maat zijn van de werkgevers, zou eigenlijk niet mogen verwonderen. De Raad, opgericht in 1995 om de regering te adviseren over werkgelegenheidsbeleid, telt geen vakbondsvertegenwoordigers in haar rangen. Sinds kort zitten er wel experts in uit werkgeversmiddens of hiermee nauw verbonden: een vertegenwoordiger van het uitzendbedrijf Randstad, van het dienstenbedrijf Edenred en van Etion (het vroegere VKW, een Christelijke werkgeversorganisatie). Dit is een kwalijke en onaanvaardbare evolutie. Sociale overlegorganen zoals de NAR en CRB worden opzij gezet voor expertenraden, die bovendien enkel bestaan uit werkgeversvertegenwoordigers. We zullen dit bij de minister van Werk aanvechten. Maar we zullen vooral in debat moeten gaan en aantonen dat de realiteit op het terrein anders is dan de Raad voorspiegelt. Tegenover de zogenaamde weldaden van de uitzendarbeid staat bijvoorbeeld het torenhoge misbruik van dagcontracten, zoals opnieuw aangetoond door onze coördinatie interim. En we moeten offensief uit de hoek komen als het op arbeidsduurvermindering aankomt, gesteund door andere expertenrapporten die wél wijzen op de maatschappelijke meerwaarde ervan. Zo is er het rapport van de Internationale Arbeidsorganisatie (2013) waarin wordt aangetoond dat arbeidsduurvermindering een effectief middel is om werkloosheid te bestrijden tijdens de economische crisis, of het rapport dat een onderzoekscommissie van het Franse parlement in 2014 opstelde over de impact van de 35-urenweek en waaruit blijkt dat dit een efficiënte economische beleidsmaatregel is, want goedkoop in termen van jobcreatie, én een sociale meerwaarde heeft in termen van jobs en levenskwaliteit.

ABVV -  (eerder verschenen in Echo in) oktober 2015