Dit parlement was niet bekwaam de zeer schuchtere klimaatwet te stemmen die er werd voorgelegd. Deze 'volksvertegenwoordigers’ zijn een stap verder gegaan door de anti-klimaat-CRM-wet over elektriciteitsproductie te stemmen. Elektriciteitsproductie is een belangrijke bron van broeikasgasemissies en gezondheidsrisico's voor mensen die leven en werk in de regio's rond kerncentrales Doel en Tihange.

Wat is de context van deze wet?

Het Belgische parlement heeft de wet van de kernuitstap in 2003 aanvaard, maar heeft de zorg om alternatieven te brengen toevertrouwd aan de markt. Sindsdien heeft België te maken gehad met de staking van investeringen in de sector van de productie van elektriciteit. De geplande sluitdatum van sommige reactoren nadert (2023) en alle reactoren moeten in 2025 worden ontkoppeld. Daarom moet de helft van de Belgische elektriciteitsvoorziening worden vervangen. De bouwtijd van dit type installatie is in de orde van 3 jaar. We moeten dus vandaag investeren. Er is urgentie.

Wie zal bouwen?

Er zijn twee types kandidaten om de ontbrekende installaties te bouwen. Zowel de Belgische staat als de grote trusts van de elektriciteitssector beschikken over de financiële middelen op lange termijn. Engie Electrabel, EDF Luminus, Vattenfall, RWE, E.ON ... zien het als een manier om zich verder te verrijken RWE, E. ON…door onder druk van de dringende behoefte aan capaciteit die ze gedurende 15 jaar opgezet hebben een subsidiesysteem te onderhandelen om een elektriciteitsproductiecapaciteit op te richten gesteund op fossiele brandstoffen. De andere optie werd al bepleit door socialisten na het einde van de Tweede Wereldoorlog en sluit zich rimpelloos aan bij de uitdrukking van de huidige klimaatbeweging : afwijzing van elektriciteitstrusts en van de politici in hun dienst, alles inzetten op hernieuwbare energie om het klimaat te redden. Voor de klimaatbeweging is de logische stap om over te stappen op een openbaar plan voor elektrische uitrusting nog niet gezet.

Wie zal dat betalen?

Het is een veilige gok dat de "markt" -oplossing dezelfde prijs, zo niet meer, zou kosten als de openbare oplossing. In het tweede geval zou de verdeling van de bouwprijs van de installaties tussen huishoudens en industrie niet worden beheerd door de trusts, maar door het parlement. De voordelen vergroten zelfs : België zou zijn wil kunnen opleggen aan de elektriciteitsvoorziening, zowel bij de keuze van hernieuwbare technologieën als bij de prijszetting, terwijl deze beslissingen op dit moment genomen worden in Parijs, bij ENGIE. De elektriciteitslobbies hebben in België zo’n grote invloed dat ze verkrijgen wat ze willen in elke confrontatie met de Staat. Dit was het geval met de wet van de kernuitstap waar ze de artikel 9 deden invoegen dat de verlenging van de levensduur van reactoren voorziet "in geval van problemen met de elektriciteitsvoorziening". Dit was ook het geval met de implementatie van twee "blackout"-plannen terwijl de realiteit vorig jaar ons in november 2018 toonde dat we het zelfs met een enkele reactor konden bolwerken.

Blauw in het groen

We hebben vandaag alleen de verklaring van Greenpeace (www.greenpeace.org/belgium/fr/communique-de-presse/4400/lapprobation-du-crm-est-un-mal-necessaire/) en het wetsontwerp MR-VLD -CD & V (http://www.lachambre.be/FLWB/PDF/54/3584/54K3584001.pdf) voor ons liggen.£
Wat we daar lezen is catastrofaal. Het "mechanisme van beloning van elektrische capaciteit" (CRM) is "een kwaad", we zullen het erover eens zijn, "noodzakelijk" .... onder de marktwetten wat Greenpeace niet vermeldt. Hoe kan dezelfde markt, die het probleem van de voorziening veroorzaakt, het probleem oplossen dat zij heeft gemaakt ? Hoe de Titanic redden met de ijsberg die het deed zinken? Om eruit te komen, wil Greenpeace samenwerken met ELIA, de naamloze vennootschap die de elektriciteitsrekening van huishoudens sterk verhoogt onder de titel "transportkosten". Andere partners van Greenpeace en Bond Beter Leefmilieu zijn het met hen eens: de windindustrie, zoals ENECO, industriële vraagbeheerskantoren, WKK-bedrijven. Geen plaats voor het burgerinitiatief, geen ruimte voor publiek initiatief. Dezelfde recepten zullen dezelfde walgelijke gerechten produceren.

Niet in onze naam

Een deel van de klimaatbeweging wordt aangetrokken door deze oplossingen, die meer "praktisch" lijken te zijn dan openbare en burgerinitiatieven. De industrie gebruikt alle middelen om zijn vermogen te promoten om vandaag snel en goed te doen wat hij in 15 jaar niet heeft gedaan, inclusief door banden te bouwen met leiders van groene bewegingen en partijen.

Nucléaire Stop Kernenergie en de ecosocialistische stroming hebben altijd gedacht dat de grote bedrijven die elektriciteit produceerden de vijand waren, waarvan het vermogen om schade te veroorzaken moest worden geneutraliseerd. De groene partijen hebben deze wet mee aangenomen "voorbij de grenzen tussen meerderheid en oppositie". Maar dit gebeurde niet in naam van de antinucleaire beweging. Het debat terzake werd niet gevoerd. De wet werd aangenomen op een heel discrete manier, bij valavond, wanneer de dieven opduiken.

(illustratie : zeestromingturbine, vandaag in uitbating in Frankrijk, hernieuwbaar en permanent)

Léo Tubbax
Porte-parole
Nucléaire Stop Kernenergie asbl
07.04.2019