Vlaams Belangstemmers maakten zichzelf politiek monddood zoals in 1991 en 2004. Als signaal van de kiezer kan dat tellen.

Dank zij de migratie, vooral aanwezig in de steden is de ramp van een 'nationalistische' meerderheid vermeden. Zonder de stemmen van stemgerechtigde inwoners met migratie-achtergrond in de grotere steden en gemeenten hebben Vlaams Belang en N-VA samen geen meerderheid op Vlaams niveau kunnen bereiken. Door  hen is de democratie en Vlaanderen van het verval gered. In 2006 door De Winter van de macht te houden in Antwerpen, in 2019 door een 'nationalistische'
meerderheid te voorkomen. En dat nadat zij de grotere steden van de ontvolking gered hebben en zich opmaken om het ook in de landelijke gemeenten en kleinere steden te doen.

Wie geeft er eens consequent uitdrukking aan hun stem, samen met de miljoenen leden van de Christelijke Mutualiteit en vakbond, de honderden initiatieven in de gezondheids- en welzijnszorg van katholieke huize, de ouders van kinderen in de duizenden katholieke scholen in kleuter-, basis-, secundair en hoger onderwijs, de KULeuven inbegrepen. Moeten al deze initiatiefnemers en gegadigden in opstand komen en de CD&V in
haar ouderwetse en oubollige en twijfelende structuur overnemen om consequent uitdrukking te geven aan het migrantenbelang en van elkeen die er de vruchten van draagt en mee geniet van reeds decennia durende katholieke actie?

Voor de tabellen, zie BuG 431 on-line

Wat is er van de stemmen en stemevolutie tussen 2014 en 2018 en tussen 2018 en 2019? Jef Mampuys maakt in De Wereld Morgen van 24/06/2019 een interessante analyse van stemmen en %-ges. Mampuys is een oudgediende van de Werkgroep Christelijke Arbeiderspartij die in 1985 al een politieke partij wensten los van de CVP. De congresbesluiten van het ACW gaven daar evenwel geen ruimte voor en met de CD&V is alsmaar minder uitdrukking gegeven aan het werknemersbelang en dat van de 'katholieke' zuil.

Het is bv 37 jaar geleden (sinds Wivina Demeester als staatssecretaris Volksgezondheid) dat een CVP/CD&V-er nog eens het departement Sociale Zaken beheerd heeft. Walter Cornelis en z'n Non-Profit mobilisaties in de tijden van paars-groen zijn het laatste grote wapenfeit van de 'katholieke actie', gerealiseerd dan nog met Groene en rode excellenties. Met de CD&V is het alsmaar van kwaad naar erger gegaan, allicht in de hoop dat Groen het 'katholieke' belang mee zou overnemen. Maar dat was niet met de oude waard Vogels gerekend, die à la limite de campagne van Groen in 2019 nog een anti-syndicaal en anti-middenveld cachet gegeven heeft. Misschien is dat nog meer dan het klimaat en het milieu een doodsteek geweest voor Groen.

Dus wie neemt de politieke uitdaging aan om de miljoenen burgers die nog altijd in welzijns- en gezondheidszorg, in de vakbonden en mutualiteiten, met kinderen in het katholieke onderwijs politieke zeggingskracht te geven, ver af van het nationalistisch doemdenken, het racistische en xenofoob discours van het Vlaams Belang en het bedrog dat deze partij pleegt met een zogezegd sociale agenda. Als het de CD&V niet is, wie dan wel.

Het detail zoals in het bericht weergegeven beperkt zich tot het Vlaams gewest en dat laat Jef Mampuys na te geven in De Wereld Morgen van 24/06/2019. Zo wordt ook duidelijk dat de verkiezing van de afgevaardigden van de PVDA in de kamer een dubbeltje op z'n kant was. Als men de magere progressie van de PVDA tussen 2014 en 2018 bekijkt, nl +13.895, met zelfs een lichte achteruitgang in de provincie Antwerpen, -126, zijn alle hens aan dek gehaald (en met succes) om Peter Mertens in de Kamer, en à la limite ook een tweede verkozene uit Antwerpen in het Vlaams parlement te krijgen. Ook de verkiezing van een Oost-Vlaamse afgevaardigde was voor de PVDA een ware verrassing, na Antwerpen gingen zij het meest vooruit.

Maar het echte drama is gebeurd op de 'katholieke' flank. CD&V verloor 228.797 stemmen tussen 2018 en 2019, terwijl het Vlaams Belang er 240.132 won. Ook Groen is de uppercut van een verlies van 141.255 stemmen in deze periode van amper zeven maanden nog niet te boven, stemmen die wiskundig zijn gegaan naar de PVDA met +104.495 en, jawel, 20.264 naar de sp.a die nog een klein Crombez effect lieten noteren, voldoende om hen in de Vlaamse regering te loodsen?

Een analyse per provincie is zeker interessant maar zou ons te ver leiden. Een overzicht van deze stemevolutie in % is minstens even interessant, zie de tabel in het bericht

De echte verrassingen van de kiesuitslag 2019

1. De CD&V die na de euforie van 2018 in het diepste dal ooit terechtkomt met een verlies van 5,9% bijna uitsluitend aan het Vlaams Belang, -8,4% in West-Vlaanderen. Het is de enige partij die echt inlevert na 2018, want de sp.a gaat nog 0,2% vooruit en Open-VLD maar 0,5% achteruit.
2. Groen dat met een even grote euforie als de CD&V in 2018 na de verkiezingen in vrije val kwam en 3,7% verloor. Ze houden hun betere krachten achter de hand (Roszka en Devriend) en organiseren hun eigen verlies aan PVDA en sp.a.
3. De PVDA die tussen 2014 en 2018 maar 0,3% stijgt (zelfs niet in de provincie Antwerpen) en die, tegen haar verwachtingen en vooruitzichten in (Peter Mertens in de Kamer) toch 3 zetels haalt voor de Kamer, 2 in Antwerpen en 1 in Oost-Vlaanderen
4. Theo Francken met een goede neus voor wat populistisch te halen is, leidt de N-VA naar de Marrakesh-uitgang, zet hiermee migratie bovenaan als verkiezingsthema, niet zozeer in de campagne, maar vooral in de geesten van de CD&V-kiezers. Resultaat: de N-VA kan haar aderlating aan het Vlaams Belang stoppen en gaat er nog 0,4% op vooruit in vergelijking met 2018. De prijs wordt betaald door de CD&V, allicht door de wanhoopskreten van een West-Vlaanderen op de retour, de bange blanke man die in de val trapt van de demonen van het Vlaams Belang aangewakkerd door de rattenvangers De Crem en Bogaert.
En het Vlaams Belang? Niet zozeer hun winst na 2018 is opvallend wel het verlies van de CD&V en het Schauvliege/klimaat- en De Crem effect mbt migratie, dat hun zo getrouwe stemmen naar het Vlaams heeft doen vluchten, "Road to nowhere", zoals Talking Heads zingt..

https://www.youtube.com/watch?v=LQiOA7euaYA

Twee vragen blijven blijven knagen.

Hoe kan een partij zo het Noorden verliezen terwijl ze, omwille haar referentie naar het 'katholieke', de grootste economische basis vertegenwoordigt in het politieke veld bestaande uit het roerende en onroerend goed van ziekenhuizen, welzijns-voorzieningen, gehandicapteninstellingen, onderwijsinfrastructuur, enz. Tevens worden langs deze organisaties meer dan 750.000 werknemers tewerkgesteld en een beroepsinkomen bezorgd, om van de vervangingsinkomsten nog te zwijgen. In feite gaat het in deze om de grootste 'economische macht' in privé-eigendom zonder winstoogmerk dan nog - geen onbelangrijk detail - en 1/5 van de werknemers. Dat heeft niets dus meer met de 'boerenstand' (1,2% van de beroepsbevolking) en de 'middenstand' (11,2% zelfstandigen onder de werkenden) te maken, maar met de keuzes van de 'arbeidersstand' zelf om naar andere partijen te lonken die nog niets voor hen hebben kunnen waarmaken. Niet de CD&V moet het roer omgooien maar het georganiseerde, en in eigendom en personeel machtigste onderdeel van het Vlaamse landschap, door veel sterker dan nu het geval is de macht in de CD&V te claimen. Het is zoals Leterme (een 'onverdachte' van de politieke expressie van de arbeidsbeweging) stelt, de CD&V moet 'allianties' aangaan.

Hoe kan een partij, die het quasi-monopolie heeft over het uitdrukking geven van het christelijk/katholiek belang, zo de trein missen door zich niet te profileren als partij die het belang van de 'religie' in het algemeen te vertolken en te verdedigen. Zelfs de N-VA liet niet na te wijzen op dit potentieel door de CD&V ervan te beschuldigen de moslims na te jagen. Was het maar waar. Op de nieuwjaarsreceptie in Lint was Sammy Mahdi zowat de enige detecteerbare 'moslim' temidden van een verouderd en verkalkt publiek waarin weinig representanten van het middenveld, te bespeuren waren. Vanuit de CD&V zal er geen vernieuwing komen, consultatie van de 'leden' zal tot niets leiden en alleen maar "de weg achteruit" doen bewandelen. Waarop wachten diegenen die de echte macht van de de 'katholieke actie' in handen hebben, met in hun midden de 9de officiële 'tak' van beweging.net, nl de zelforganisatie van migranten, waarop wachten ze om te zeggen 'En nu vooruit?'.

De echte winnaars van de verkiezingen: de inwoners met migratieachtergrond die de democratie in Vlaanderen hebben behoedt.

Men kan niet genoeg beklemtonen, de migranten en hun nakomelingen niet in het minst, dat dank zij de stemkracht van de 700.000 inwoners met migratieachtergrond (+18 jaar, zonder vreemdelingen mee te tellen) het Hongaars scenario voor het Vlaamse gewest zich niet doorgezet heeft.

Niet alleen zijn de steden in België van de ontvolking gered en is enkel door hen het welvaartsniveau behouden en de sociale zekerheid van een toekomst verzekerd, door de migranten ligt de toekomst voor Vlaanderen open. Mede door de verhuis van inwoners met migratieachtergrond naar de landelijke gebieden en kleinere steden, en de input van de noodwendige nieuwe migratie en de verhoogde inschakeling in de economische bedrijvigheid van alle vrouwen uit de migratie, zonder opgelegde kledingcode, zal de arbeidsmarkt het komende decennium ook in Vlaanderen voldoende dynamiek kennen.

Dat 14 jarige 'Marokkaantjes' geen toekomst meer zouden hebben en zich daarom aan 'zwembadterrorisme' begeven (wat een woorddevaluatie) behoort tot de zovele fantasmen van journalisten, nu breed uitgesmeerd in de Humo. Van Grieken en Vlaams Belang, die met alle égards door Kathleen Cools en de VRT bejegend worden, tegen de exclusieve code van oa de RTBF en Waalse media in, zullen de balans van een Vlaamse gemeenschap en gewest, mét de wezenlijke en niet meer weg te cijferen betekenis van migratie niet meer uit evenwicht kunnen brengen.

Jan Hertogen, socioloog
oud-onderzoeker KULeuven
oud-directeur gehandicaptenvoorziening
oud-consulent LBC-NVK (nu ACV-Puls) Non-Profitsector