Het is 2016. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry schudt de hand van de burgemeester van Kleine Brogel. Hij heeft hem zonet de sleutels overhandigd van de nucleaire kluis waar tot voor kort twintig Amerikaanse kernwapens opgeslagen waren. Achteraf gezien was het geen moeilijke beslissing deze bommen te verwijderen. De Belgische, Italiaanse, Turkse, Nederlandse en Duitse parlementen namen resoluties aan met het standpunt dat de Amerikaanse kernwapens in hun landen niet langer nodig en gewenst waren. De betrokken regeringen verdedigden dat tijdens de NAVO-top van Lissabon in 2014. De regeringsleiders van het Bondgenootschap beslisten daarop dat de aanwezigheid van tactische kernwapens in Europa niet langer in het belang was van de NAVO en dat ze tegen 2016 zouden ontmanteld worden.

Als de kernbommen in Kleine Brogel militair nutteloos zijn, dan is het enkel nog wachten op een beslissing van onze regering, die daarvoor al een engagement nam in het regeerakkoord. Daarin verbindt onze regering zich tot initiatieven voor “een verdere ontwapening – inbegrepen nucleaire – en voor een verbod op wapensystemen met een willekeurig bereik”. Deze woorden blijven echter dode letter. Deze passieve houding is niet enkel gevaarlijk voor onze veiligheid, door het risico op ongelukken, aanslagen of diefstal, maar zal de belastingbetaler op termijn ook handenvol geld kosten.

De kernwapens in Kleine Brogel moeten dus niet gemoderniseerd worden, ze moeten juist weg. Dat bespaart de VS en België veel geld. Een gemoderniseerde bom zou de VS 25 miljoen dollar per stuk kosten. Een gouden bom van hetzelfde gewicht is even duur en even oninzetbaar! De modernisering impliceert dat de Belgische F16's, dragers van de kernbommen, moeten vervangen worden door modernere gevechtsvliegtuigen met nucleaire capaciteit, de F35 Joint Strike Fighter. Schattingen van de kostprijs van één F35 lopen op tot 150 miljoen euro per stuk. Bij onze Noorderburen zal de regering deze week beslissen over de geplande aankoop van 35 F35-vliegtuigen waar een prijskaartje van minstens 4 miljard euro aan hangt, de dure exploitatiekosten niet meegerekend. Die beslissing heeft gevolgen voor de Belgische begroting, omdat onze regering in de toekomst met Nederland wil samenwerken voor aankoop en uitbating.

Benieuwd wanneer onze Belgische regering dit debat publiekelijk zal voeren. België heeft 70 F16’s: het is onverantwoord dat in tijden van grote besparingen dure gevechtsvliegtuigen moeten worden aangeschaft om de zo gecontesteerde nucleaire taken verder te kunnen uitvoeren. De moderniseringsoperatie eist ontegensprekelijk een diepgaand publiek debat. Het is dus zeer terecht dat de Belgische parlementairen boos zijn en opheldering vragen over het geheime akkoord van 2010 waarin België zou ingestemd hebben met de modernisering van die B61's.

Maar wij roepen de Belgische parlementairen op om meer te doen. Hoe komt het dat onze regering met een dergelijk regeerakkoord niet aanwezig was op de Internationale Conferentie in Noorwegen over de humanitaire gevolgen van kernwapens, terwijl 127 andere landen dat wel waren? Zullen onze diplomaten blijven stemmen tegen een voorstel binnen de Algemene Vergadering van de VN om de onderhandelingen op te starten van een VN-verdrag om kernwapens te verbieden, naar analogie met een verbod op chemische of biologische wapens? Welke positie zal België innemen op de High-level meeting van de Algemene Vergadering van de VN over kernontwapening op 26 september?

De Belgische regering blijft zich verstoppen achter het uitblijven van een NAVO-consensus rond de terugtrekking van de Amerikaanse kernwapens uit Europa en weigert enig initiatief te nemen. Sterker nog, het lijkt erop dat de huidige Belgische diplomatie internationale initiatieven niet steunt. De NAVO-consensus is echter enkel een politiek gegeven, geen juridische verplichting. Het is nu tijd voor directe gesprekken met de VS die moeten uitmonden in effectieve ontmanteling van de kernbommen op korte termijn. Verschillende Amerikaanse bronnen hebben aangegeven dat de VS de kernwapens zouden verwijderen, indien de gastlanden duidelijk maken dat ze niet langer gewenst zijn. Wij roepen onze regering op om dringend een stappenplan op te stellen voor de verwijdering van de wapens.

Het is 'Time to Go!' voor de Amerikaanse kernwapens. De Belgische vredesbeweging, gesteund door het brede middenveld, de culturele wereld, academici en politici voert momenteel campagne ter verwijdering van de Amerikaanse kernwapens uit ons land. Afspraak op 20 oktober 2013 in het Brusselse Jubelpark.

Pieter Teirlinck (Vrede vzw) en Annemarie Gielen (Pax Christi Vlaanderen)

Dit opiniestuk verscheen gewijzigd in De Morgen op 16 september. De titel luidt daar: 'De kernwapens in kleine Brogel moeten weg'. De passages waarin de kosten van de modernisering geëxpliciteerd worden, en de oproep voor de manifestatie van 20 oktober werden er weggelaten.

Meer info: www.timetogo.be en www.facebook.com/TimeToGo20.10.13